کتابان

مروری بر کتاب های منتشر شده سال

کتابان

مروری بر کتاب های منتشر شده سال

اسماعیل

اسماعیل


«اسماعیل» داستان زندگی انسان بر روی کره زمین است. داستان انسانی که آرام آرام و در طول سالیان از سایر حیوانات پیشی گرفت و به خطرناک ترین حیوان روی زمین تبدیل شد.

اسماعیل

اسماعیل. دانیل کوئین.مترجم: امید شمس.نشر قطره.چاپ اول. تهران.1390. 500 نسخه.312 صفحه.11000 تومان.

 

«اسماعیل گفت: این داستان نیم میلیارد سال پیش اتفاق افتاده. در زمان های به طرز غیر قابل دوری، زمانی که این سیاره تقریبا هیچ ربطی به حالاش نداشت، جنبنده ای روی زمین نبود جز گرد و غبار. نه ساقه علفی در باد تکون می خورد، نه جیر جیرکی می خوند، نه پرنده ای پر می کشید. »[1]

 

اسماعیل رمان تازه ای است که توسط امید شمس به فارسی برگردانده شده است. این رمان داستان زندگی انسان و زمین است و این که انسان چگونه و از چه زمانی به خطرناک ترین دشمن سیاره تبدیل شده است. آیا تمدن بشری از آغاز تا امروز یروازی شکوهمندانه به سوی قله های موفقیت بوده است، یا سقوطی آزاد به قعر نابودی انسان و جهان؟ آیا زندگی امروز انسان در مقایسه با زندگی اش در ده هزار سال پیش زیبا تر، امن تر، آزادانه تر و راحت تر است؟ آیا راهی برای نجات انسان و سیاره زمین وجود دارد؟ این رمان به این پرسش ها پاسخ اعجاب انگیزی می دهد. اسماعیل به خواننده اش این امکان را می دهد تا داستان زندگی انسان بر روی کره زمین را با روایتی به کلی متفاوت با روایت هایی که تا کنون از زندگی انسان بیان شده است، آشنا  و نوع دیگری از زندگی را تجربه کند.

اسماعیل با ترجمه بسیار روان و ساده خواننده را با شگفتی ای از زندگی خودش رو به رو می کند. طوری که یک بار دیگر به آنچه در اطرافش می گذرد بیاندیشد و از آنچه دارد اتفاق می افتد به شگفتی افتد.

دانیل کوئین نویسنده این رمان، یکی از چهره های برجسته جنبش حمایت از محیط زیست و آنارکو- پریمیتیویسم است. او برای این اثر در سال 1991 جایزه " ترنر تومارو فلوشیپ" را دریافت کرده است. این جایزه به آثاری تعلق می گیرد که راه حلی خلاقانه و مثبت برای مشکلات جهانی ارائه کنند. منتقدان این رمان را از تاثیرگذار ترین آثار داستانی در زمینه محیط زیست گرایی، ساده گرایی  دانسته اند. آنارکو ها براین باور اند که سازمان های اجتماعی باید به شکلی طراحی شوند که مطابق وهم جهت با نیروهای طبیعی کار کنند و نه در تضاد و نزاع با آن.آنها معتقدند فرض هایی که در رابطه با خانواده صورت می گیرند اهمیت بیشتری دارند از فرض هایی که در مورد نقش های کاری صورت می گیرد. آنها می گویند توسعه کشاورزی از چه روش هایی توانسته زندگی بدتری در مقایسه با فرهنگ شکار و جمع آوری برای بشر ایجاد کند. اسماعیل یکی از نمونه های قوی ادبیات آنارکویی است و در آن انسانی با یک گوریل به گفتگو می نشیند و به بررسی بحران های زیست محیطی و اجتماعی می پردازد. در این کتاب پیشنهادی برای یک جامعه صلح آمیز مطرح می شود. 

اسماعیل با ترجمه بسیار روان و ساده خواننده را با شگفتی ای از زندگی خودش رو به رو می کند. طوری که یک بار دیگر به آنچه در اطرافش می گذرد بیاندیشد و از آنچه دارد اتفاق می افتد به شگفتی افتد

دانیل کوئین با ترجمه  رمان «اسماعیل» برای اولین بار به خوانندگان فارسی زبان معرفی می شود.

اسماعیل در سیزده فصل و 312 صفحه داستانش را به پایان می برد. هر کدام از فصل ها نیز به قطعات کوچکتری تقسیم شده اند که با شماره گذاری مشخص می شوند.

 

«خب دیگه دردسرت نمی دم که تو چه قدر تعجب کرده ای و اونا چه قدر توضیح دادن. آخرش تو همه ی قطعه ها رو کنار هم می گذاری. ب ها ، الف ها رو می خورن و خودشون غذای پ ها می شن و خود پ ها رو الف ها می خورن. هیچ سلسله مراتبی توی این زنجیره ی غذایی وجود نداره. پ ها چون ب ها رو می خورن به اونا مسلط نیستن چون خودشون هم غذای الف ها می شن. همه چیز کاملا دموکراتیک و دوستانه است. اما به نظر تو کاملا وحشتناکه.»[2]

 

فاطمه شفیعی

بخش کتاب و کتابخوانی تبیان


[1]صفحه 72 کتاب

[2]صفحه 138 کتاب

زبان و زمان

زبان و زمان


«کودکی و تاریخ، درباره ویرانی تجربه» سومین کتاب مهم جورجو اگامبن است که به بررسی زبان و زمان در انتقال تجربه ها می پردازد. این کتاب به زعم خود آگامبن ادامه پروزه فلسفه آینده والتر بنیامین درباره نقطه تلاقی مقولات زبانی و مقولات تارخی است که نام توانش به آن می دهد.

زبان و زمان

کودکی و تاریخ، درباره ویرانی تجربه.جورجو آگامبن. مترجم: پویا ایمانی. نشر مرکز.چاپ دوم. تهران.1391. 1000 نسخه.272 صفحه.7800 تومان.

 

«امروزه تنها رهیافت ممکن به مسئله تجربه اذعان به این واقعیت است که داشتن تجربه دیگر برای ما ممکن نیست. زیرا انسان مدرن همان طور که از امکان نوشتن زندگی نامه اش محروم شده تجربه اش را نیز از کف داده است. در واقع ناتوانی انسان مدرن از داشتن و منتقل کردن تجربه ها شاید از معدود یقین هایی باشد که او می تواند درباره خود ادعا کند»[1]

 

جورجو آگامبن فیلسوف ایتالیایی و از نظریه پردازان سرشناس چپ رادیکال در سال 1942 در رم متولد شد.وی در سمینار «تور»که هایدگر به دعوت رنه شار در آن شرکت می کرد ، راه خود را در فلسفه پیدا کرد. در این سمینارها  به کلاسیک ترین شکل برگزار می شد. شرکت کنندگان بیرون خانه رنه شار که برنامه سمینار را طراحی کرده بود جمع می شدند و در زیر سایه درخت چنار کهن سالی درباره کهن ترین رازهای فلسفه گفتگو می کردند. این جلسات برای آ گامبن سرنوشت ساز شد. وی ان را چنین توصیف می کند: یک گرد- هم – آیی عناصر و چیزها که چیزی به راستی غیر منتظره از دل آن سر می زد. و آن فلسفه بود.مهم ترین کتاب های او عبارتند از انسان بی محتوا، قطعات: کلام و خیال در فرهنگ غربی، کودکی و تاریخ: درباره ویرانی تجربه، زبان و مرگ: جایگاه منفیت، ایده نثر، اجتماع آینده، پایان شعر: مطالعاتی درباره پ.ئتیک  و کتاب های دیگر

این سومین کتاب مهم آگامبن درباره کودکی و تجربه است که متناظر مفاهیم زبان و زمان است. برنامه فلسفی ای که آگامبن در این کتاب و تا حدودی در کتاب بعدی اش زبان و مرگ پی می گیرد عبارتند از یافتن تلاقی میان مقولات زبانی و مقولات تاریخی و در واقع همان نقطه ای که آثار بعدی فیلسوف در پیکر مفهوم توانش صورت بندی می شود. در این کتاب درباره ناممکنی انتقال تجربه ها و موضوع زبان و شکافی که زبان بین سوژه و واقعیت ایجاد می کند، بحث های مفصلی می شود. کتاب از جستارهایی مستقل تشکیل شده که ارتباطی درونی و تنگاتنگ با هم دارند. طولانی ترین جستار درباره ویرانی تجربه است. که وی به دلایل و ریشه های این ویرانی تجربه می پردازد. و موضوع این بخش همان جدایی سوژه و تجربه است که منجر به فروپاشی تجربه می شود. در بخش دوم تحلیلی ارائه می شود از تاریخ و بازی و به آیین ها و رابطه ان با بازی می پردازد. که در این بخش به بحث های لویی اشتراوس درباره قبالی بدوی رجوع می کند و آیین های اقوام ابتدایی با رویکردی ساختارگرایانه مورد بررسی قرار می گیرد.

جستار سوم کتاب نیز درباره زمان و تاریخ است. که شامل نقدی رادیکال از زمان گاه شمار است. در فصل شاهزاده و قورباغه آگامبن روش آدورنو در نقد مقاله بودلر بنیامین را نقد می کند

در این فصل رابطه بازی با زمان و تاریخ مورد پژو هش قرار می گیرد. جستار سوم کتاب نیز درباره زمان و تاریخ است. که شامل نقدی رادیکال از زمان گاه شمار است. در فصل شاهزاده و قورباغه آگامبن روش آدورنو در نقد مقاله بودلر بنیامین را نقد می کند. در فصل افسانه و تاریخ وی به بررسی شمایل ها  و شمایل نگاری و شبیه سازی می پردازد. دو یادداشت نیز در پایان کتاب آورده شده است درباره مفهوم ژست  در رابطه با سینما و سیاست و تاریخ و دیگری بازنگری که در آن ساحت علوم انسانی را به قلمرو شعر پیوند می زند. این کتاب حاوی یک یادداشت درباره نویسنده و کتابش به قلم مترجم و درآمدی از خود نویسنده به نام تجربه زبانی است. همچنین شامل پنج جستار به نام های کودکی و تاریخ، در سرزمین بازی، زمان و تاریخ، شاهزاده و قورباغه و افسانه و تاریخ است. در پایان دو یادداشت به نام «در باب ژست» و «طراحی برای یک بازنگری»به قلم نویسنده آورده شده است. کتاب شناسی ،واژه نامه و نمایه نیز به پایان کتاب پیوست شده است.

« هر تصویری از تاریخ همواره با تجربه  خاصی از زمان همراه است که درون ان مستتر است، شرط آن است،و به همین دلیل باید ان را توضیح داد. به همین ترتیب هر فرهنگی پیش از هر چیز در حکم تجربه خاصی از زمان استف و هیچ فرهنگ جدیدی ممکن نمی شود مگر با ایجاد تغییراتی در این تجربه. این چنین وظیفه اصلی یک انقلاب واقعی به هیچ رو صرفا تغییر جهان نیست بل همچنین و پیش از هر چیز، تغییر زمان است. »[2]

 

بدن و تنش

بدن و تنش


«منطق احساس» کتابی است که دولوز درباره نقاشی های فرانسیس بیکن نگاشته است. وی در این کتاب به بررسی نقاشی های بیکن از چشم انداز زیبایی شناسی میل می پردازد و آثار وی را با دیگر نقاشی های موجود در رابطه با موضوع فیگور مقایسه می کند.

بدن و تنش

منطق احساس. ژیل دولوز. مترجم: بابک سلیمی‌زاده. انتشارات روزبهان. چاپ اول. تهران.1390. 1500 نسخه.280 صفحه .8500 تومان.

 

«ما با دقت کافی به آنچه نقاشان دبرای گفتن دارند گوش نمی سپاریم. آنها می گویند نقاش پیشاپیش در بوم نقاشی حضور دارد جایی که او با تمامی داده های فیگوراتیو یا احتمالاتی که بوم نقاشی را اشغال و تصرف کرده اند مواجه می شود. نبردی تمام عیار میان نقاش و این داده ها بر روی بوم رخ می دهد»[1]

 

نقاشی های فرانسیس بیکن نقاش بزرگ قرن بیستم،همیشه ذهن فیلسوفان را به خود مشغول داشته است. فیگورهای وی از جنس خشونتی خاص هستند که مستقیما خشونت یک احساس را بیان می کنند. منظره های وحشت، تصلیب ها، پیوند اعضای مصنوعی، نقص عضوها، و هیولاها. اما فیگورهای بیکن پیش از این که صرفا یک هیولا را باز نمایی کنند، خشونتی هستند که از یک واکنش و بیان حاصل می شوند. مثل خشونتی خود به خودی که در بدن ایجاد می شود به واسطه یک عطسه ناخوداگاه، یا فشار استفراغ و بیماری، یک لبخند هیستریک و در نهایت وضعیتی غیر معمول که بر بدن حادث می شود. مثل وقتی که مردی را مجبور کنند ساعت ها روی یک صندلی بشیند و طبیعتا مجبور است با بدنی کژ ریخت شده وضعیتش را ثابت نگه دارد.

بدن های بیکن فیگور های گوشتی هستند که انگار نمی توانند در طولانی مدت بر روی استخوان ها سوار و آویزان باشند. آنها میل به جدا شدن و ریخت از استخوان ها را با خود هماره دارند.

از این جهت آنچه بیکن درصدد نمایش آن است حرکتی است که بر بدن بی حرکت نمایش داده می شود.

نقاشی های بیکن بدون عمق هستند. ژرفا در آن وجود ندارد. و یا بسیار کم رنگ است. و از این نظر یک حجم تو خالی را می سازد که بدن این حفره تو خالی قرار داده می شود.

موقعیت هایی که در نقاشی های بیکن دیده می شود را تنها می توان در نمایش ها و تئاتر ها پیدا کرد. مخصوصا در نمایش های بکت از چنین موقعیت هایی بسیار می توان یافت.

دولوز معتقد است فیگور های بیکن بیشتر از این جهت خوابیده اند که در حال فرسودگی هستند و نه از این جهت که خسته هستند. کژ ریختی این نقاشی ها در واقع نشان دهنده تنشی است که دنبال می کنند و نه نشان دهنده انفعال . این یک حرکت درجا و بالقوه است

در این کتاب در هر سر فصل به یکی از جنبه های نقاشی های فرانسیس بیکن پرداخته می شود. نزد دولوز هنر همان میل است. و میل یک سطح درون ماندگار است. امری پر و سرشار. میل خواهان ساختن و بر ساختن یک بدن بدون اندام است چیزی که در فیگور ها و نقاشی های بیکن به خوبی نمایش داده می شود. دولوز معتقد است فیگور های بیکن بیشتر از این جهت خوابیده اند که در حال فرسودگی هستند و نه از این جهت که خسته هستند. کژ ریختی این نقاشی ها در واقع نشان دهنده تنشی است که دنبال می کنند و نه نشان دهنده انفعال . این یک حرکت درجا و بالقوه است.

همان گونه که بکت می گفت: اینجا، عزیمت از اینجا و رفتن به جایی دیگر، یا همین جا ماندن، اما در آمد و شد. دولوز آثار بیکن را بر حسب مواد و نیروها بررسی می کند. از این جهت زیبایی شناسی دولوز را در این کتاب می توان زیبایی شناسی نیروها دانست. یعنی رویت پذیر کردن نیروها از خلال آثاری که بر ماده می گذارند. به نظر او نه خلق و یا بازتولید فرم ها، بل تصرف نیروها حائز اهمیت است. در این کتاب دولوز به بررسی تمامی جنبه های نقاشی های بیکن می پردازد. و خلق این نیروها را در تابلوهای وی توضیح می دهد.

این کتاب شامل 17 فصل است که فصل های آن عبارتند از: منطقه مدور و حلقه، یادداشتی بر فیگوراسیون در نقاشی گذشته، پهلوانی، بدن- گوشت و روح- حیوان شدن، خلاصه یادداشتی بر دوره ها و جنبه های بیکن، نقاشی و احساس، هیستری، نیروهای نقاشی، جفت ها و سه لته ها، یادداشت: سه لته چیست؟، نقاشی قبل از نقاشی، قیاس، نمودار، قیاس، هر نقاشی به شیوه خود تاریخ نقاشی را باز می گوید، راه بیکن، یادداشتی درباره رنگ و چشم و دست.

در ابتدای کتاب یاداشتی از ویراستار، مقدمه مفصلی ازمترجم، و پیشگفتار کتاب را می خوانید و در پایان کتاب نیز یاداشت ها و نمایه کتاب به اضافه تعدادی از نقاشی های بیکن پیوست شده است.

 

« ولی همان طور که گاهی فیگورها به واسطه اشکال و رنگ هایشان همچون هیولا به نظر می رسند،خط های شکل ساز، نیز گاهی اوقات به طرزی بد سلیقه ظاهر می شوند تو گویی استهزاء و مطایبه بیکن به عنوان دست افزاری عیله تزیین کاری به کار رفته است.»[2]  

 


بدن و تنش

بدن و تنش


«منطق احساس» کتابی است که دولوز درباره نقاشی های فرانسیس بیکن نگاشته است. وی در این کتاب به بررسی نقاشی های بیکن از چشم انداز زیبایی شناسی میل می پردازد و آثار وی را با دیگر نقاشی های موجود در رابطه با موضوع فیگور مقایسه می کند.

بدن و تنش

منطق احساس. ژیل دولوز. مترجم: بابک سلیمی‌زاده. انتشارات روزبهان. چاپ اول. تهران.1390. 1500 نسخه.280 صفحه .8500 تومان.

 

«ما با دقت کافی به آنچه نقاشان دبرای گفتن دارند گوش نمی سپاریم. آنها می گویند نقاش پیشاپیش در بوم نقاشی حضور دارد جایی که او با تمامی داده های فیگوراتیو یا احتمالاتی که بوم نقاشی را اشغال و تصرف کرده اند مواجه می شود. نبردی تمام عیار میان نقاش و این داده ها بر روی بوم رخ می دهد»[1]

 

نقاشی های فرانسیس بیکن نقاش بزرگ قرن بیستم،همیشه ذهن فیلسوفان را به خود مشغول داشته است. فیگورهای وی از جنس خشونتی خاص هستند که مستقیما خشونت یک احساس را بیان می کنند. منظره های وحشت، تصلیب ها، پیوند اعضای مصنوعی، نقص عضوها، و هیولاها. اما فیگورهای بیکن پیش از این که صرفا یک هیولا را باز نمایی کنند، خشونتی هستند که از یک واکنش و بیان حاصل می شوند. مثل خشونتی خود به خودی که در بدن ایجاد می شود به واسطه یک عطسه ناخوداگاه، یا فشار استفراغ و بیماری، یک لبخند هیستریک و در نهایت وضعیتی غیر معمول که بر بدن حادث می شود. مثل وقتی که مردی را مجبور کنند ساعت ها روی یک صندلی بشیند و طبیعتا مجبور است با بدنی کژ ریخت شده وضعیتش را ثابت نگه دارد.

بدن های بیکن فیگور های گوشتی هستند که انگار نمی توانند در طولانی مدت بر روی استخوان ها سوار و آویزان باشند. آنها میل به جدا شدن و ریخت از استخوان ها را با خود هماره دارند.

از این جهت آنچه بیکن درصدد نمایش آن است حرکتی است که بر بدن بی حرکت نمایش داده می شود.

نقاشی های بیکن بدون عمق هستند. ژرفا در آن وجود ندارد. و یا بسیار کم رنگ است. و از این نظر یک حجم تو خالی را می سازد که بدن این حفره تو خالی قرار داده می شود.

موقعیت هایی که در نقاشی های بیکن دیده می شود را تنها می توان در نمایش ها و تئاتر ها پیدا کرد. مخصوصا در نمایش های بکت از چنین موقعیت هایی بسیار می توان یافت.

دولوز معتقد است فیگور های بیکن بیشتر از این جهت خوابیده اند که در حال فرسودگی هستند و نه از این جهت که خسته هستند. کژ ریختی این نقاشی ها در واقع نشان دهنده تنشی است که دنبال می کنند و نه نشان دهنده انفعال . این یک حرکت درجا و بالقوه است

در این کتاب در هر سر فصل به یکی از جنبه های نقاشی های فرانسیس بیکن پرداخته می شود. نزد دولوز هنر همان میل است. و میل یک سطح درون ماندگار است. امری پر و سرشار. میل خواهان ساختن و بر ساختن یک بدن بدون اندام است چیزی که در فیگور ها و نقاشی های بیکن به خوبی نمایش داده می شود. دولوز معتقد است فیگور های بیکن بیشتر از این جهت خوابیده اند که در حال فرسودگی هستند و نه از این جهت که خسته هستند. کژ ریختی این نقاشی ها در واقع نشان دهنده تنشی است که دنبال می کنند و نه نشان دهنده انفعال . این یک حرکت درجا و بالقوه است.

همان گونه که بکت می گفت: اینجا، عزیمت از اینجا و رفتن به جایی دیگر، یا همین جا ماندن، اما در آمد و شد. دولوز آثار بیکن را بر حسب مواد و نیروها بررسی می کند. از این جهت زیبایی شناسی دولوز را در این کتاب می توان زیبایی شناسی نیروها دانست. یعنی رویت پذیر کردن نیروها از خلال آثاری که بر ماده می گذارند. به نظر او نه خلق و یا بازتولید فرم ها، بل تصرف نیروها حائز اهمیت است. در این کتاب دولوز به بررسی تمامی جنبه های نقاشی های بیکن می پردازد. و خلق این نیروها را در تابلوهای وی توضیح می دهد.

این کتاب شامل 17 فصل است که فصل های آن عبارتند از: منطقه مدور و حلقه، یادداشتی بر فیگوراسیون در نقاشی گذشته، پهلوانی، بدن- گوشت و روح- حیوان شدن، خلاصه یادداشتی بر دوره ها و جنبه های بیکن، نقاشی و احساس، هیستری، نیروهای نقاشی، جفت ها و سه لته ها، یادداشت: سه لته چیست؟، نقاشی قبل از نقاشی، قیاس، نمودار، قیاس، هر نقاشی به شیوه خود تاریخ نقاشی را باز می گوید، راه بیکن، یادداشتی درباره رنگ و چشم و دست.

در ابتدای کتاب یاداشتی از ویراستار، مقدمه مفصلی ازمترجم، و پیشگفتار کتاب را می خوانید و در پایان کتاب نیز یاداشت ها و نمایه کتاب به اضافه تعدادی از نقاشی های بیکن پیوست شده است.

 

« ولی همان طور که گاهی فیگورها به واسطه اشکال و رنگ هایشان همچون هیولا به نظر می رسند،خط های شکل ساز، نیز گاهی اوقات به طرزی بد سلیقه ظاهر می شوند تو گویی استهزاء و مطایبه بیکن به عنوان دست افزاری عیله تزیین کاری به کار رفته است.»[2]  

 


بارت چیست ؟

بارت چیست؟


«بارت» کتابی است درباره رولان بارت که به بررسی جنبه های مختلف این نویسنده، منتقد و استاد نظریه ادبی مشهور فرانسوی می پردازد. کولیر در این کتاب تلاش دارد برای این سوال که بارت چه کسی است و چرا باید کتاب های وی خوانده شود؟ پاسخی جامع بیابد.

بارت چیست؟

بارت. جاناتان کولیر. مترجم: حسین شیخ الاسلامی. نشر افق. چاپ اول. تهران.1390. 2000 نسخه.200 صفحه .3800 تومان.

 

« پاسخ سریع به پرسش رولان بارت کیست؟ می تواند این باشد: یک ساختارگرای فرانسوی. اگر چه ممکن است طرفداران اصلی بارت تاکید کنند ساختارگرایی، تنها مقطعی کوتاه از زندگی حرفه ای او محسوب می شده و نه مقطعی که بارت در آن به راستی خودش بوده است؛ مقطعی بسیار مهم که منشاء تاثیرات او، ثمره ی پروژه ها و نگرش هایش و سکوی پرش او به سمت نقشه های آینده بود. وقتی ساختارگرایی به منبعی برای اقتدار تبدیل شده بود، بارت می توانست به راحتی از این عنوان فاصله گیرد و به دیگران اجازه دهد تا او را به عنوان یک پسا ساختارگرا بنگرند...»[1]

 

کتاب بارت کمی بعد از مرگ وی به چاپ رسید. این کتاب به تحلیل دست آوردهای بارت می پردازد. شحصیت ادبی و فکری بارت به قدری متنوع و پیچیده است که هر اثرش حاوی نکات بسیار آموزنده و پیچیده ای است که با قلم بسیار غنی او خواندن آثار وی را ضروری می نماید. قلم وی گاه بسیار پیچیده و دشوار است و گاه بسیار شگفت انگیز و جذاب. بنابر این خواندن آثار وی برای هر کسی نکته ای برای کشف کردن و کشف شدن دارد. این کتاب وجوه مختلف بارت را بررسی می کند و در اختیار علاقمندانش قرار می دهد.

بارت بسیار پر آوازه بود و هنگام مرگش استاد مهم دانشگاه کلر دو فرانس بود. یعنی در بالاترین جایگاه نظام دانشگاهی فرانسه قرار داشت. وی به سال 1980 از دنیا رفت و بیشمار سخنرانی و دست  نوشته های کوتاه و مقالات و کتاب به جا گذاشت که تنوعی پیچیده را شامل می شوند. سخنرانی های وی جمعیت های متنوع و عظیمی را گرد خود می آورد. 

تفکرات وی در باره زندگی روزمره در روزنامه ها منعکس می شد. کتاب« پاره هایی از سخن عاشق» وی درباره فن بلاغت عشق یکی از پر فروش ترین کتاب سال بود. در خارج از فرانسه شهرت وی حتی سارتر را هم پشت سر گذاشته است. اما وی به دلایل متنوعی شهرت دارد. وی استاد و بانی نشانه شناسی است که خطوط اصلی ساختارگرایانه دانش ادبیات را نیز ترسیم کرده است.

این کتاب برای آشنایی جامع و کاملی درباره بارت کلید های خوبی ارائه می دهد تا خواننده بتواند با دید بازتری به کتاب های بارت رجوع کرده و بهتر مفهوم مطالب وی را درک و دریافت کند

رولان بارت صدها اثر پراکنده در زمینه های گوناگون به چاپ رسانده است. کتاب نخست وی «اسطوره شناسی» اثر مهمی در مطالعات فرهنگی و مرجع مهمی در مباحث مربوط به طبیعت این موضوع است. آخرین اثر وی « اتاق روشن» نام دارد که اثری سر زنده و بسیار جذاب درباره عکس است. « لذت متن» وی یکی از کتاب هایی است که هنوز از پایه ای ترین دروس دانشگاهی مربوط به نقد ادبی و تدوری ادبی محسوب می شود. این کتاب به بررسی شخصیت پیچیده و آثار وی می پرازد. و نقش موثر و ضروری وی را در مطالعات فرهنگی و فکری جهان معاصر روشن تر می کند. کولیر درباره بارت می نویسد طرح های بارت بینش آدم ها را نسبت به پدیده های فرهنگی از ادبیات ، مد و تبلیغات گرفته تا انگاره های شان از خود، تاریخ و طبیعت تغییر می دهد. کولیر خود استاد ادبیات تطبیقی دانشگاه کورنل و یکی از شخصیت های پیشگام در جهان نظریه ادبی است.

کتاب بارت حاوی یازده فصل است که برخی از فصل ها عبارتند از: مرد نقش ها، تاریخ نگاری ادبی، اسطوره شناس، منتقد، ساختارگرا، جدلی و ...

در لابه لای کتاب نیز عکس هایی از بارت و همکاران و دوستانش دیده می شود.

این کتاب برای آشنایی جامع و کاملی درباره بارت کلید های خوبی ارائه می دهد تا خواننده بتواند با دید بازتری به کتاب های بارت رجوع کرده و بهتر مفهوم مطالب وی را درک و دریافت کند. کولیر در این کتاب تلاش میکند تا به این سوال که رولان بارت کیست پاسخی بدهد که همه جنبه های بارت را به نمایش بگذارد. این کتاب از طرف نشر افق تحت نام کتاب های جان کلام منتشر شده است.

 

« لذت متن نظریه ی لذت متنی، یک دستورالعمل و حتی یک اعتراف است. بارت می گوید: آن چه من در یک داستان از آن لذت می برم، مستقیما محتوا یا حتی ساختار آن نیست، بلکه خراشی است که به سطح ظریف آن می اندازم. من به جلو می شتابم، از متن می گذرم، در متن جست و جو می کنم و باز در آن غوطه ور می شوم.»[2]

 

شمارش معکوس مرگبار

شمارش معکوس مرگ بار


«یک رمانس دانشگاهی مرگبار» رمانی است از واگویه های شبانه یک بیمار رو به مرگ که خود را در اتاقش محبوس کرده و برای رسیدن مرگش به نوشتن می پردازد.


شمارش معکوس مرگ بار

یک رمانس دانشگاهی مرگبار. محمود سعید نیا. انتشارات حرفه هنرمند. چاپ اول. تهران.1391. 2000 نسخه.160 صفحه .4800 تومان.

 

«خواننده خوب من این شماره های معکوس را با دست چپ می نویسم. با چشمان اشک ریز، عینک ته استکانی، فنجان قهوه و با قلب، کلیه، کبد، ریه، مخ و مخچه نامرغوب و با یک صندوقچه خاطره حاوی 55 کلمه ناقابل و یک دنیا دروغ و جعل و یاوه. خوانندگان خوب، بد نیست بدانید که می دانم بعضی از شما، خانم ها و آقایان ممکن است از این شاخه به آن شاخه پریدن ، جیک جیک کردن و بی ربطی این شماره های معکوس را خوش نداشته باشید.»[1]

 

یک رمانس دانشگاهی مرگبار واگویه های شبانه مردی است که چیزی به مرگش باقی نمانده است. روایت اصلی در لابه لای خرده روایت های بی شمار گم می شود و از این لحاظ خواننده بدون این که قصه اصلی را به درستی و کمال دریافت کند با بیشمار تم و داستان و رایت رو به رو می شود.

یک رمانس دانشگاهی مرگبار داستان مردی است که مرگ خود را نزدیک می بیند و از این جهت خود را در اتاقی دربسته محبوس می کند تا خاطرات خود را به یاد آورد و بنویسد. وی هر روز و هر شب دست به قلم می برد و از آنچه به ذهنش می رسد یادداشت برداری می کند. طنز و هجوی که گاه نثر داستان را در بر می گیرد به هیجان داستان می افزاید و خواننده را تا پایان این واگویه ها همراه خود می برد. راوی داستان درواقع از دیر رسیدن لحظه مرگش و انتظار کشنده ای که برایش غیر قابل تحمل شده است شروع می کند به شمارش معکوس و این شمارش معکوس را به یاری نوشتن به سرانجام می رساند. راوی خاطرات بی شماری از زندگی و مخصوصا دانشگاه خود به یاد می آورد و همه را در یک پازل درهم می چیند.

نویسنده درباره رمان خود می گوید: این داستان در فضایی سوررئال یا فراواقعی اتفاق می‌افتد و راوی آن خاطرات گذشته خود را به ویژه در محیط دانشگاه و با شخصیت‌های آن محیط بازگو می‌کند. 

نویسنده درباره رمان خود می گوید: این داستان در فضایی سوررئال یا فراواقعی اتفاق می‌افتد و راوی آن خاطرات گذشته خود را به ویژه در محیط دانشگاه و با شخصیت‌های آن محیط بازگو می‌کند

سعیدنیا درباره انتخاب نام این رمان توضیح می دهد: برای انتخاب نام کتاب خیلی مردد بودم. گزینه‌های زیادی داشتم اما به این نتیجه رسیدم که نام «یک رمانس دانشگاهی مرگبار» بهتر تم اصلی داستان را نشان می‌دهد. رمانتیک بودن داستان‌ها، بیان خاطرات دوران دانشگاه در این نام مشخص شده است و علاوه بر آن مرگ که یکی از تم‌های بنیادی اثر است به خوبی در نام بیان شده است.

یک رمانس دانشگاهی مرگبار حاوی شصت و شش قسمت است که هر کدام یک شب راوی را شامل می شود. راوی در قسمت شصت و ششمین بخش می نویسد شاید این شب نامه ها را اعتراف بگذارم یا گزین گویه های یک محتضر شمارش معکوس یا اقامت در شکم نهنگ در این بخش راوی با خود درگیر است که شب دارد به پایان می رود و مرگش هنور فرا نرسیده است. راوی تا زمانی که قلم را زمین نگذاشته است هنوز به زندگی ادامه می دهد. و در نتیجه این رمان بدون مرگ راوی به پایان می رسد . چون تنها چیزی که از نوشتن دریافت می شود زندگی است که هنوز در دست های راوی در جریان است در سطر پایانی داستان می خوانیم. تا تاول و خواب و روشنایی یا ابدی یا مانی یاد  داشت و قلم زمین و خواب. و به این ترتیب داستان به پایان می رسد اما نمی دانیم داستان راوی اخر الامر به پایان رسیده است یا خیر. ما هر گز در نخواهیم یافت راوی به مرگ می رسد یا زنده نجات پیدامی کند و به روز دیگری چشم باز می کند.

یک رمانس دانشگاهی مرگبار داستان متفاوت و عجیبی است که خواننده را بسیار به خود درگیر می کند .این داستان با روایت تازه و بدیع اش یکی از رمان های خوبی است در این سال ها به چاپ رسیده است.

 

« زن مرحومه ام زیبا و با هوش نبود اما بسیار ثروتمند بود. بدون تردید، عاقلانه ترین تصمیم زندگی ام، ازدواج با او بوده است. اگر به تنبلی و بیکارگی دار و دسته مذکری شامل من، تامس رجینالد مکداک ایرلندی، کولای استرالیایی، تنبل آفریقایی و ابلومف روسی باشید، و فاقد حتی ذره ای میل و مهارت برای کسب درآمد، و در عین حال برنامه ای هم برای مرگ بر اثر گرسنگی نداشته باشید، آنگاه عاقلانه ترین تصمیم زندگی تان با عاقلانه ترین تصمیم زندگی من حکم دو نیم یک سیب خواهد داشت...»[2]

 

پی نوشت:

[1] صفحه 76 کتاب

[2] پشت جلد کتاب