مرگ

کتاب کوچک «مرگ» نوشته تاد می با زبانی ساده و داستانگویانه به مفهوم پیچیده و فلسفی مرگ و جاودانگی می‌پردازد و تلاش می‌کند ذهن خواننده را در این باره به چالش بکشد.

مرگ. تاد می. مترجم: رضا علیزاده. نشر گمان. مجلد ششم از مجموعه تجربه و هنر زندگی. چاپ اول. تهران: 1392. 1700 نسخه.196 صفحه. قیمت: 10500تومان.

«ساده‌ترین و معمول‌ترین راه خلاص شدن از کابوس مرگ فکر نکردن به آن است. شبیه غژ غژ ضعیفی است که گاهی از ماشینمان می‌شنویم. اما مرگ را نه می‌توان علاج کرد و نه کنترل. خیره شدن به پرده نمایش در آن بالا مانع از افتادنش نمی‌شود. فکر کردن مدام به مرگ به امید دفع خطر آن، مثل کار آدم‌های وسواسی است که دائما دست‌هایشان را می‌شویند. آنها همیشه احساس می‌کنند کثیف و ناپاکند و امیدوارند که شستن و آب کشیدن کافی تهدید آلودگی را برطرف کند. اما میکروب هم مانند مرگ همیشه با ماست. هیچ مناسک و آدابی نیست که تهدید آنها را رفع کند. یا چیزی که به ما اطمینان بدهد فاصله‌ای میان ما و آنها وجود دارد.»^[1]

مرگ واقعیت گریز ناپذیر

کتاب "مرگ" نوشته "تاد می" کتابی فلسفی نیست و هست. این کتاب درباره مرگ گفتگو می‌کند اما موضوع مرگ را از منظری آکادمیک بررسی نمی‌کند بلکه خیلی داستان گویانه و صمیمانه به مسائل پیرامون مرگ از دیدگاه فلسفه می‌پردازد. این کتاب ضمن اینکه نظرات و دیدگاه‌های فیلسوفان را در این باره مطرح می‌کند اما به خواننده کمک می‌کند که پیش از هر چیز با ذهن و دیدگاه خودش به جستجوی پاسخ سوالات مهم ذهنی‌اش بگردد.

مسئله مرگ یکی از حیاتی‌ترین و مهم‌ترین و در عین حال پر رنج‌ترین مسائل انسانی است که هر فردی با آن درگیر است و نه تنها مرگ را در اطرافیانش تجربه می‌کند بلکه خیلی زود متوجه فناناپذیری خویش می‌شود و باید با مسئله مرگ در درون خود نیز دست و پنجه نرم کند. بنابراین موضوع مرگ تنها موضوعی فلسفی برای کتاب‌های فلسفی نیست و مربوط به فرد فرد انسانی است. از سویی ادیان و از سوی دیگر فیلسوفان پاسخ‌هایی به موضوع مرگ داده‌اند تا بشر بتواند با واقعیت حیات خود رو در رو شود که در این کتاب به این پاسخ‌ها و راهکارها پرداخته می‌شود.

مسئله مرگ یکی از حیاتی‌ترین و مهم‌ترین و در عین حال پر رنج‌ترین مسائل انسانی است که هر فردی با آن درگیر است و نه تنها مرگ را در اطرافیانش تجربه می‌کند بلکه خیلی زود متوجه فناناپذیری خویش می‌شود و باید با مسئله مرگ در درون خود نیز دست و پنجه نرم کند.

هنر زندگی

خشایار دیهیمی سرپرست مجموعه درباره این کتاب می‌نویسد: از نظر من فلسفه فقط رشته‌ای دانشگاهی نیست که در دانشگاه خوانده شود و مختص عده خاصی باشد که در این رشته تحصیل می‌کنند. فلسفه به همه تعلق دارد و همه ما از کودکی سوالاتی طرح می‌کنیم که جنبه فلسفی آشکاری دارند. شاید کمتر کسی باشد که این سوال‌های فشرده در این بیت گاه به گاه به ذهنش خطور نکرده باشد که "از کجا آمده‌ام آمدنم بهر چه بود/ به کجا می‌روم آخر ننمایی وطنم" در واقع این سوال‌ها فلسفی هستند: از کجا آمده‌ایم، که هستیم، چه باید بکنیم، معنای زندگی‌مان چیست و عاقبت کارمان چه. تولد، مرگ، خوشبختی، نیکی، بدی، معیارهای زندگی و همه خصائل انسانی در دل این سوال‌های فشرده نهفته‌اند. پس درست است که ما همه فیلسوف حرفه‌ای نیستیم اما همه‌مان به مسائل فلسفی در عیان و نهان فکر می‌کنیم و این فکر کردنمان بر شیوه زندگی عملیمان تاثیر می‌گذارد. کتاب‌های "فیلسوفان هنرزندگی" با ما سخن می‌گویند و ما از طریق سخن گفتن با آنها به شیوه‌ها و راه‌های درست‌تر عمل کردن، چه برای اعتلای خودمان چه برای زیستنی کردن جهان و کاستن از دردها و افزودن بر شادی‌ها پی می‌بریم.

این مجموعه بر روی موضوعات معنای زندگی، خوشبختی، نوعدوستی، سرشت بشری، فضیلت، مبانی ارزش، شخصیت، همزیستی، مسالمت‌آمیز، ترس، درد، بیماری، ملال و مرگ تمرکز دارد.

خشایار دیهیمی مترجم و نویسنده درباره این مجموعه توضیح می‌دهد: این مجموعه پایانی ندارد اما فعلا در هر ماه حداقل دو کتاب عرضه خواهد شد. این مجموعه‌ها با اینکه کتاب‌های فلسفی هستند اما فلسفه را به معنای آکادمیک در نظر ندارند و برای همین عنوان هنر زندگی گرفته‌اند.

مجموعه "تجربه و هنرزندگی" به دو دسته کتاب تقسیم می‌شود. کتاب‌های نظری هنرزندگی و زندگینامه‌های شخصی، یادداشت‌های پراکنده و خاطراتی که صرفا تجربه زندگی هستند.

فناناپذیری

بخش دوم این کتاب به موضوع مهم فناناپذیری و میل به جاودانگی در ذات انسان می‌پردازد و تلاش می‌کند خاستگاه این میل را جستجو کند و چگونگی پاسخ به این میل را که با واقعیت غیر قابل زندگی بشر در تضاد است بررسی کند.

محتوی کتاب

این کتاب که به شکلی ساده و صمیمانه و داستان گویانه درباره موضوع مرگ گفتگو می‌کند دارای سه فصل است که عبارتند از: کنار آمدن با مرگ، مرگ و نامیرایی، زیستن با مرگ.

پی نوشت:

 [1] پشت جلد کتاب