دستیار کارگردان
برای علاقمندان کارگردانی تئاتر
دراماتورژی و اجرا. کتی ترنر و سین برنت. مترجمان: محمد جعفر یوسفیان و پرستو محبی. انتشارات افراز. چاپ اول. تهران.1390. 1100 نسخه.360 صفحه .8800 تومان.
«پیوند دادن دراماتورژ با ایده سانسور قطعا زمینه های تاریخی خاص خود را دارد، اما باید تاکید کرد که این دغدغه هر جا که مطرح شود، چه در بریتانیا، سرزمین های اروپایی و امریکای شمالی، در تجارب تئاتری معاصر امری بسیار اغراق شده است. با این حال در نوع خودش جالب است زیرا از ما می خواهد تا بگوییم دقیقا کجا باید خط فاصلی بین اعمال یک راهکار زیباشناختی و تحمیل چنین راهکاری تعریف کرد.»[1]
دراماتورژی یک بینارشته تئاتری است که از یک سو مهارت های نمایشنامه نویسی و تحلیل های دراماتیک را در نظر دارد و از سوی دیگر ضرایب اجرایی و الگوهای کارگردانی را مناسب با ضرورت های تولیدی و اقتصادی نهاد خصوصی یا دولتی تئاتر بررسی می کند. بنابراین محتوای این کتاب هم برای دانشجویان رشته ادبیات نمایشی مناسب است و هم برای دانشجویان رشته کارگردانی. فصل بندی های این کتاب با محوریت پیمایش تاریخی واژه دراماتورژی آغاز شده است.
بخش دیگر کار به مصاحبه های منتشر نشده ای از موضوع دراماتورژی در مجامع بین المللی است که از سوی نویسنده کتاب برگذار شده است. در مقدمه مترجمان واژه دراماتورژی یا به عبارتی دستیار کارگردان را فن پردازش متن نمایشی و کنکاش در باب روند کیفیت بازنمود اجرایی آن معنا کرده و توضیح داده اند. این واژه ترکیب دو واژه درام و کار است که معنای پردازش کردن و کار کردن بر روی درام را می رساند.
کتاب حاضر یکی از پنج کتاب معتبری است که در ظرف سه سال گذشته راجع به دراماتورژی منتشر شده است. از کتاب های دیگر در این زمینه می توان به کتاب دراماتورژی، انقلابی در تئاتر نوشته لاکهورست ، کتاب فرایند دراماتورژی نوشته مشترک اسکات ایرلان، آن فلچر و جولی دوبینر، همچنین کتاب درباب کارگردانی و دراماتورژی نوشته یوجین باربارا و کتاب راهنمای عملیاتی دارماتورژی اثر مایکل چمرز اشاره کرد.
ضرورت آگاهی از بحث دراماتورژی از آنجایی ناشی می شود که تقریبا باید گفت هیچ اجرایی بدون دراماتورژی آشکار یا ضمنی وجود ندارد. هر چند می توان بدون دخالت ضروری دراماتورژ تحلیل و حتی بنا کردن اجرا ی یک اثر را تجریه کرد.
آثار بدون دراماتورژ، دراماتورژ ی های ناکافی و حتی ناموجود دارند. باید این نکته را تذکر داد که همواره تحلیل تازه ای از متن پیش رو و اجرای متفاوت از اثر لازم و ضروری است زیرا چشم اندازهای بشر، نگاه او به جهان و اندیشه وی همواره در حال تغییر است.
اما از طرفی دیگر، دراماتورژ قادر است به کمک همه جنبه های روند تولید تئاتری بیاید. درماتورژی در کشورهایی چون آلمان در حوزه ساختار مدیریتی تئاترهای دولتی تعریف می شود. از انتخاب بازیگر گرفته تا تهیه مواد اولیه برنامه های نگارشی و ارتباط با واحد بازار یابی. بنابراین یک جور مدیر تولید تئاتر نیز محسوب می شود.
این کتاب حاوی هشت فصل است که عبارتند از: دراماتورژی چیست؟، دراماتورژی تولید برشت: از مدال تا موتور طلایی، نام ها و نشان ها: دراماتورژی های سیاسی در بریتانیا، دراماتورژ و نهاد تئاتر، دراماتورژ و نمایشنامه نویس، دراماتورژ تولید، دراماتورژ و ایجاد: شکل گیری یک دراماتورژی و دراماتورژی های هزاره ای.
«به رغم حضور بی شمار دراماتورژ ها و یا همان دستیاران، به ندرت دیده می شد که برنامه های اجرایی آنسامبل برلین، در طول حیات برشت ، اصلا لقب دراماتورژ را به کار ببرند؛ هر چند که آن ها اغلب با عناوینی نظیر دستیار یا کمک کارگردان، طراح صحنه ، بازیگران و گاه نیز نورپرداز نام برده می شدند.»[2]
پی نوشت:
[1] صفحه 177 کتاب
[2] صفحه 119 کتاب
تاثیر هنر ساسانی در هنر اسلامی
تاثیر هنر ساسانی در هنر اسلامی
تاثیر هنر ساسانی در هنر اسلامی. دکتر عباس زمانی. انتشارات اساطیر. چاپ اول. تهران.1390. 1100 نسخه.296 صفحه .12000 تومان.
«محراب مسجد جمعه نائین از سه طاق نما که قوس هر یک در بالای قوس دیگری است، تشکیل می شود. یکی از این طاق نماها در ته محراب واقع و به سادگی از گچ پوشیده شده است. این طاق نما را دو ستون کور که قوس طاق نمای دوم را تحمل می کند در بر گرفته است. سر ستون های این ستون های کور دیگری که قوس طاق نمای سوم را تحمل می کند، با پالمت های متفاوت دم بلند مزین شده است و پالمت های طاق بستان و کاخ کیش را به خاطر می آورد و از طرف دیگر با تزیینات گیاهی روی یک ظرف نقره ساسانی که در موزه ارمیتاژ لنین گراد است مشابه می باشد.»[1]
کتاب تاثیر هنر ساسانی در هنر اسلامی، رساله دکترای باستان شناسی عباس زمانی در دانشگاه سوربن پاریس است و در ابتدا به زبان فرانسوی نوشته شده است و بعد ها توسط خود نویسنده دوباره به زبان فارسی برگردانده شده. البته نویسنده در مقدمه کتاب اشاره کرده است که بخش ابتدایی کتاب اصلی درباره تاریخ و جغرافیا و مذاهب مختلف ایران بوده که چون در ایران از این دست کتاب ها بسیار زیاد است این بخش ترجمه نشده است و چنانکه لازم بوده در پاروقی به آن پرداخته شده. این کتاب درباره تاثیرات هنر ساسانی بر هنر اسلامی است و قاعدتا می بایست از مرز های ایران خارج نشود. اما نویسنده اشاره می کند چون 777 سال پایتخت ایران از جمله حکومت اشکانی و ساسانی در تیسفون و بین النهرین بوده و درخت کهن فرهنگ و تمدن و هنر ایرانی در این منطقه بارور شده و ثمراتش نصیب عالم اسلام شده است، و همچنین حدود یک قرن پایتخت عالم اسلام در دمشق بوده و آنجا مرکز جذب هنرمندان مسلمان بوده و هنرمندان درجه یک ایرانی در ایجاد آثار تاریخی شرق دریای مدیترانه موثر بوده اند، قبل از آغاز بحث درباره ایران فعلی، دوره اموی و عباسی نیز مورد توجه قرار گرفته است. در این کتاب به دو سبک ایرانی و سبک عرب دقت نظر زیادی شده و بررسی های مستدلی انجام گرفته است. در داخل مرزهای فعلی ایران نیز بررسی ها به تفکیک رشته های مختلف صورت گرفته است. در هنرهایی چون گچ بری، فلزکاری، بافندگی و سفالکاری قویا به جزییات توجه شده است.
نکته ای باید مد نظر خواننده قرار بگیرد و آن این که نویسنده کتاب متاسفانه پیش از انتشار آن بر اثر تصادف جان خود را از دست داده و از این جهت نتوانسته است کار خود را به پایان برساند. این کتاب به دلیل اهمیتش برای انتشار آماده شده و تکمیل جزییات از جمله تصحیح و تنظیم کتاب، و تهیه فهرست اعلام را مسعود گودرزی به عهده گرفته است. مسعود گودرزی که خود مدتی با نویسنده همکاری داشته است، در پیشگفتار کتاب می نویسد: مرگ نابهنگام مولف امان نداد که بر آنچه نوشته بود یک بار دیگر به تامل نظر کند، مطالبی بر آن بیفزاید یا چیزی بکاهد، یا اصلاحی در آن به عمل آورد. از این رو شاید در برخی موارد مثلا در ضبط اسامی آشفتگی های مختصری پیش آمده باشد. من فرصت داشتم و رفع کردن آنها را می توانستم اما به خود اجازه ندادم. ناچار از این کار گذشتم و کتاب همچنانکه بود به طبع رسید.
نکته ای باید مد نظر خواننده قرار بگیرد و آن این که نویسنده کتاب متاسفانه پیش از انتشار آن بر اثر تصادف جان خود را از دست داده و از این جهت نتوانسته است کار خود را به پایان برساند. این کتاب به دلیل اهمیتش برای انتشار آماده شده و تکمیل جزییات از جمله تصحیح و تنظیم کتاب، و تهیه فهرست اعلام را مسعود گودرزی به عهده گرفته است
تاثیر هنر ساسانی بر هنر اسلامی حاوی یازده فصل است که عبارتند از:1- تاثیر هنر ساسانی در هنر اسلامی ایران 2- خصوصیات عمومی هنر اسلامی3- وضعیت معماری ایران در قرون اولیه اسلامی4-تاثیر روش های ساسانی در گچ بری دوران اسلامی5- تاثیر هنر ساسانی در سکه های اسلامی6- تاثیر هنر فلزکاری ساسانی در فلزکاری دوران اسلامی7- رابطه بافندگی ساسانی و اسلامی8- سفال دوره اسلامی و رابطه آن با دوره ساسانی9- کاشی و موزائیک10- تاثیر هنر نقاشی ساسانی در هنر نقاشی اسلامی11- تداوم روش های ساسانی پس از قرن هفتم هجری.
در پایان کتاب فهرست عمومی و نام ها و نشانه ها و همچنین فهرست شکل ها و نقشه ها ضمیمه شده است.
«ذوق و هنر بافندگی در دو دسته از بافته ها، قالی و پارچه های ابریشمی بیشتر جلوه گر شده است. کشفیات شورویها که در پازیریک سیبری به عمل آمده وجود قالی های گره دار را در قرن پنجم پیش از میلاد تایید می کند به این معنی که ردنکو دانشمند شوروی یک قطعه از این قالیهای قدیمی را بررسی کرده و بافت آن را به ایران نسبت داده است. با توجه به این بررسی و تایید می توان تصور کرد که در دوره هخامنشی بافت قالی های گره دار معمول بوده است. »[2]
پی نوشت:
[1] صفحه 142 کتاب
[2] صفحه 189 کتاب
هنر و گفتمان اقلیت
هنر و گفتمان اقلیت
هنر و گفتمان اقلیت. بابک روشنی. انتشارات حوزه هنری سوره. چاپ اول. تهران.1388. 2500 نسخه.174 صفحه .2300 تومان
.
« هرج و مرج حاکم بر هنر سه چهار دهه ی اخیر مجالی مناسب برای بازی های رسانه ای فراهم کرده است. حالا دیگر، اثر هنری نه در معنایش بلکه در ارج شناسی اش وابسته به مولف است، اثری معتبر شناخته می شود که نامی سرشناس تر در پس آن باشد.»[1]
دیر زمانی بود هنرمند وظیفه خود می دانست که صرفا به تولید اثر هنری بپردازد و ارائه و تبلیغات اثرش را به خوانندگان و مخاطبینش واگذار می کرد. اگر مخاطبی جذب یک اثر هنری می شد طبیعاتا آن را به اطرافیانش توصیه می کرد و به این ترتیب اثر هنری توفیق دیده شدن می یافت. اما ورود و حضور صنعتی به نام تبلیغات تنها یکی از عواملی بود که این قاعده را برهم ریخت. امروزه مسئولیت جذب مخاطب برای یک اثر هنری نه اثر بلکه شرکت های تبلیغاتی ای هستند که با سرمایه گذاری های کلان نه تنها می توانند از یک اثر حمایت کنند بلکه می توانند تولید سلیقه و ذوق کنند و مخاطب را بی اینکه بداند خواست و سلیقه واقعی اش چیست به سمت یک اثر کشانده نیاز درونی در او ایجاد کنند. پر واضح است که در چنین شرایطی سرکایه گذاری های کلان تنها در شهرهای کلان جوابگو است و در بستر شهرستان ها و توابع کوچک بازگشت سرمایه به مشکل بر خورده و برای سرمایه گذار شکست در پی می آورد. همین کافی است تا بسیاری از هنرمندان شهرستانی و اقلیت و دور افتاده از مرکز را ناامید از پیدا کردن مخاطب بر جای بگذارد. و بدتر از آن همین کافی است تا بر اثر همین بازی قدرت معیارهای سنجش هنری نیز به سود سوداگران بازار تغییر کند.پیدایش کلان شهرها، جوامع پسا صنعتی، گسترش علوم و پشرفت فن آوری های جدید، رویکردهای تازه در علوم انسانی، جهانی شدن و حضور پر قدرت رسانه ها وضعیت تازه ای به وجود آورده که شاید در کشورهای جهان سوم به اندازه کشورهای غربی نباشد اما تسری این وضعیت پست مدرن ملغمه ای آشفته تر بر ساختار اجتماعی این کشور تحمیل کرده است.
نویسنده این کتاب تلاش کرده به این مهم پرداخته و شرایط حال حاضر ایران را مورد تحقیق و بررسی قرار دهد. این کتاب حاصل تامل وی در بهار 87 است. بابک روشنی نژاد در مقدمه کتاب خود می نویسد: آنچه امروز برای بسیاری از روشنفکران و هنرمندان اقلیت های فرهنگی و در حاشیه اسباب دردسر ها و مشکلات فراوانی را فراهم کرده این مساله است که آن ها برای رسیدن به سطح و موقعیتی که دست کم در آن اهمیت و ارجمندی دستاوردهایشان چنان که باید به جا آورده شود، می باید که هر طور شده به مراکز فرهنگی و دانشگاهی معتبر و کلان شهرها راه پیدا کنند.
طبیعی است وقتی هم که شهر های بزرگ راه پیدا کردند باید بتوانند از لابیرنت های دیگری که مناسبات قدرت آن را مدیریت می کند بگذرند. هر چند در پاره ای مواقع نیز این مناسبات به شکل نامشروعی در جریان است. این کتاب به آسیب شناسی شرایط فرهنگی می پردازد و مواردی را نشان می دهد که در آن شماری از بد فهمی ها در دایره فرهنگی و هنری بدل به الگو شده اند.
هنر و گفتمان اقلیت حاوی پنج بخش است که عبارتند از: 1-هنر و قدرت، تاریخ و روایت های وارونه،2- اهمیت نقد، مرگ مولف/ بازگشت مولف، نظریه نهادی در بوته نقد3- سرمشق های تصویری در تاریخ هنر، هنر- دکراسی- رسانه ها، مساله کاربرد4- نکاتی درباره بازی های کامپیوتری، علیه بوطیقای مصرف5- هنر و رسانه، هنر و بازی، و گذار از بحران.
همچنین پیوست و یادآوری، نمایه نام ها و کتاب ها و تصاویرو عکس هایی ازآثار هنری به پایان کتاب ضمیمه شده است.
« گرافیک در ایران هم مثل جاهای دیگر دنیا در میانه دیالکتیک خدمت به سرمایه داری و نقد و مخالفت با آن به سر می برده است. مبالغه فراوان درباره کیفیت اعجاب آور کالاها و ضمیمه کردن جنبه های ادبی به آن ها، فرایند خریدن و استفاده کردن از آن را به میزان قابل ملاحظه ای معنادار کرده و به فرایند مصرف، صورتی آیینی بخشیده است. اما زمانی که این مبالغه ها به جای ایجاد کیفیتی سودمند، مرغوبیت را بر پایه ی مناسباتی فریبکارانه پیش می کشند، صورتی اهانت آمیز پیدا می کنند و شکلی سودجویانه به خود می گیرند.»[2]
پی نوشت:
[1] صفحه 48 و 49 کتاب
[2] صفحه 92 کتاب
قصه های تاریخی
قصه‌های تاریخی
خطوط برجسته داستانهای ایران قدیم. حسن پیرنیا(مشیرالدوله). انتشارات اساطیر. چاپ اول. تهران.1390. 1100 نسخه.170 صفحه .8000 تومان.
«چنانکه در داستان ها دیده می شود کیخسرو بواسطه اینکه محبوب پهلوانان دربار کاوس بوده تمام آنها را بر ضد توانیها متحد نمود و بواسطه این اتحاد بالاخره بر افراسیاب فائق آمده. جنگ های ایرانی ها با توانی ها خیلی سخت و خونین بوده و چند دفعه توانی ها پس از اینکه عرصه به آنها تنگ گشته خواستار صلح شده و قسمتی از توران را هم به ایران داده اند ولی کیخسرو جنگ را ادامه داده تا اینکه افراسیاب مغلوب و کشته شده و توارن تماما جزو ایران گردیده است»[1]
آیا داستان ها و افسانه ها می تواند سند تاریخی باشد؟ آیا آنچه افسانه ها و حکایات بیان می کنند واقعا رخ داده است؟ آیا از روی خطوط یک قصه می توان تاریخ زمانه رویات داستان را روشن تر دید؟ اینها سوالاتی است که تلاش شده در کتاب خطوط برجسته داستان های ایران قدیم به تا حدی به آن پاسخ داده شود.
نویسنده کتاب معتقد است دو نظر درباره داستان ها و افسانه های تاریخی ایران قدیم وجود دارد. تا چهل سال قبل از این بیشتر این داستان ها را بسان تاریخ تلقی می کردند ولی از چندی به این طرف، غالب آنها را افسانه توصر کرده و معتقدند این افسانه ها از حقیقت خالی است. نویسنده کتاب نظری بین این دو نگاه افراطی و تفریطی دارد. وی می گوید: اگر چه تردیدی نیست در اینکه داستان های ما تا فوت دارا در زمینه تاریخ گفته یا سروده نشده است از طرف دیگر این نظر هم که داستان های مذکور تماما افسانه باشد مبنایی ندارد. زیرا که روشن است هر داستانی حاکی از چهار چیز است. یک: از واقعه ای دو: از اشخاص یا مردمانی که سبب یا مسبب واقعه ای بوده اند سه: از مکان واقعه چهار: از زمان آن. و قدری مطالعه در داستان ها معلوم می دارد که که اگر سه جزء آخری در موارد زیادی با واقع امور مطابق نباشد جزو اولی که به منزله هسته است در داستان ها محفوظ است ولو اینکه در کیفیات غالبا با شاخ و برگ های داستانی یا اساطیری آرایش یافته یا به صورت حکایت بزمی درآمده و یا بطور کنایه گفته شده باشد. تاریخ داستانی هر ملتی مانند زبان و عادات و اوضاع اجتماعی و مذهبی و حکومتی و خانوادگی آن در روشن کردن تاریخ و ماهیت و نژاد آن ملت دخالت دارد. داستان هایی که در این کتاب بررسی شده نه تنها از داستان های ماخوذ از شاهنامه است بلکه به کتب دیگر نیز رجوع شده، مثل کتب پهلوی. همچنین تقسیم بندی دوره ای شاهنامه که شامل دوره کیانیان، اسکندر رومی، اشکانیان و ساسانیان است در فصل های پایانی تنها در فصل اول رعایت شده و در فصل های بعدی به تقسیم بندی دیگر گونه ای پرداخته شده است. البته لازم به یاداوری است که در این کتاب تمامی داستان ها ذکر نشده و نویسنده ضرروتی برای ذکر همه داستان ها نمی بیند و تنها به مضامین کلی داستان ها اشاره می شود.
« ذکر توفان از چیزهایی است که در قرون بعد در داستان ها داخل کرده اند. دلائل این نظر این است که اولا در کتب قدیمه پهلوی و در شاهنامه که موافق خدای نامه تنظیم شده ذکری از توفان نشده ، ثانیا ابوریحان بیرونی می گوید: ایرانی ها و اکثر از پارسی های زرتشتی و نیز هندی ها و چینی ها و سایر ملل آسیای شرقی توفان را انکار می کنند با این حال برخی از ایرانی ها قائلند با اینکه توفان در شامات و بعضی از ممالک غربی روی داده است بدون اینکه تمام ممالک را گرفته باشد...»[2]
حقیقیت و هنر دینی
حقیقت و هنر دینی
حقیقت و هنر دینی. محمد مدد پور. تهران. چاپ دوم. 1390. انتشارات سوره مهر. 2500 نسخه. 384 صفحه.5000 تومان.
«حقیقت آن است که اساسا هنرهای سنتی، دیگر وجود حاضر ندارند و آن حقیقتی که این هنرها را به زمین عطا می کرد، نهان و مستور شده است. تشرف هنرمند به ساحت قدس دیگر فرو بسته و هنرمند در محاق نیست انگاری سکنی گزدیه است. مگر آناتی که وجودش نورانی شده و توان تشرف پیدا می کند و مسجد و معبدی و مهر و تسبیحی و منبری و نقشی مثالی ابداع می کند. اما این نورانیت در برابر ظلمت فراگیر جهانی مانند کورسویی می ماند از فاصله بسیار بعید چنانکه نور فانوس های افق دور دریاهای طوفانی و سواحل مه گرفته می نمایند. »[1]
در جهان کنونی هنوز تعریف جامعی برای هنر ارائه نشده است. همچنین پژوهشگران زیادی تلاش کرده اند معنایی برای هنر بیابند و دلایل روی آوری انسان به هنر را بررسی کنند و از همه این پژوهش ها تنها چیزی که به دست داده شده بررسی گونه های مختلف هنر و شیوه های متفاوت ارائه آن در دوره های مختلف بوده است. آنچه مسلم است هنر بر حسب نوع اندیشه آدمی درباره پدیدارهای اطراف خود و جهان پیرامونی تغییر می کند. هنر قدسی پیچیده در باورهای جادویی و مذهبی اقوامی بدوی بوده است که جهان را در چارچوبی دیگرگونه درک می کردند و در زمانی که انسان خود را مرکز دنیا تلقی کرد شیوه ارائه هنر نیز با این تغییر دید، متغیر شد. نویسنده کتاب حقیقت و هنر دینی در مقدمه کتابش می نویسد: در دوره ما قبل یونان هنر نوعا نحوی معرفت جامع و کلی و در مقامی چون فلسفه در عصر متافیزیک یونانی تلقی می شد. چنانکه شاعران و راویان و کاهنان شاعر مقام خدایگان و قدیسان و انبیاء عام را برای مردم داشتند. ذات هنرتماما یا در عبادت تعین می یافت یا معنی بخش همه شئون حیات انسانی بود. در حقیقت هنر به معنی کهن لفظ چنان جامع است که هگل دین عصر میتولوژی را دین ابداعی و هنری می نامد. در این جهان ، بشر در ساحت خیال سکنی گزیده بود و به وصف عرشیان با زبان اشاره تعلق خاطر داشت. بنابراین هنر سنتی مشرق زمین دیگر وصف محاکات زیبایی محسوسات نبود بلکه معانی و گنج های عرشی و تقرب به مبدا قدسی تلقی می شد. در حقیقت با تعریف افلاطونی – ارسطویی هنر، ساحت ابداعی حیات ادمی از مقام عرشی خود تنزل و به زمین تعلق پیدا می کند.
هنر برای هنر و صرف بیان زیبایی این جهانی بی آنکه ادمی به روح و باطن غیبی عالم محسوس انتقال یابد، غایت نظرگاه یونانی هنر است. نویسنده این کتاب اشاره می کند بشر در جهان کنونی پس از یک سیر چهار صد ساله در مدرنیته ( نفی امر کهن بر اساس موضوعیت نفسانی) و اومانتیه ( بشریت و اصالت فرهنگ این جهانی) به یک بی معنایی جنون آمیزی رسیده که هر ه بیشتر تامل می کند، کارش از غرایز و احساسات بازی فراتر نیم رود. از اینجا اغلب به فرم و صورت پناه می برند. چه صورت و فرم قدیم و چه فرم جدید. اشتغال به الفاظ و الحان در شعر و موسیقی نیز همین فرم پرستی متعارف است که به اسپاسمانتالیسم تعبیر می شود . چنین است که برخی هنر را جز فرم ندانسته اند. البته لازم به ذکر است چنین نتیجه گیری ها و پزوهش هایی باید در مقایسه با سایر پژوهش ها خوانده و مطالعه شود تا خواننده بتواند دید جامع تری از موضوع بیابد و احیانا به غلط و کج فهمی دچار نگردد.
کتاب حقیقت و هنر دینی از این دیدگاه ، به بررسی مبانی نظری هنر، شعر، ادبیات و هنرهای تجسمی دینی می پردازد. این کتاب شامل دو فصل است که عبارتند از: مبانی نظری هنر، شعر و آثار تجسمی و مبانی نظری فرهنگ و ادبیات ایرانی.
« قبل از انقلاب نظام رسمی سیاسی گهگاه کوشید با هنرمندانی که هنوز لمحه ای از آن لطیفه غیبی از قعر سنت به عصر تجدد و مدرنیسم وارد شده بودند، نسبتی حضوری پیدا کند. هنرمندان سنتی را می ستود. برخی نویسندگان از جمله سید حسین نصر و شایگان به تبع استادانی چون کربن و بورکهارت در برخی نوشته های خویش از هنرهای سنتی با عظمت یاد کنند،و کوشیدند نسبت آن ها را با صور معلقه مثالی شیخ اشراق شهاب الدین سهروردی و اعیان ثابته ابن عربی بیابند...»[2]
پی نوشت:
[1] صفحه 25 و 26 کتاب
[2] صفحه 27 کتاب
درمان کودک از طریق قصه
درمان کودک از طریق قصه
قصه گویی. دکتر آرتور روشن.مترجمان: بهزاد یزدانی و مژگان عمادی. انتشارات جوانه رشد. چاپ اول. تهران.1391. 2000 نسخه.216 صفحه .5500 تومان.
«بچه ها مانند بزرگسالان متکی بر حواس پنجگانه خود هستند تا جهان پیرامون خویش را تجربه کنند.
نوزاد به شدت به حس های چشایی، بویایی، شنوایی و لامسه متکی است و در ابتدای حیات، از سیستم حس بینایی خود چندان استفاده نمی کند، چرا که بینایی بعدها تکامل می یابد. بچه ها در طی رشد شروع به تجسم و توصر چیزها در ذهن خود می کنند...»[1]
دنیای ما مملو از روایات و قصه ها و افسانه های گوناگون است. کودکان ما با قصه های گوناگون از فرهنگ های گوناگون رشد می کنند و بالنده می شوند. اما قصه های کودکان نه تنها کاربرد سرگرم کننده دارد که کاربردی آموزشی را هم در پی می آورد. در کتابی که پیش رو دارید به جنبه دیگری از از کاربرد های قصه می پردازد و آن کمک به کودکان برای فائق شدن با مشکلاتی است که بر سر راه زندگی خود احساس می کنند. نویسنده در مقدمه کتابش می نویسد: داستان پردازی و قصه گویی از دیر باز با انسان همراه بوده است. شنونده قصه پا به پای دنبال کردن ماجرا، مفاهیم نهفته در داستان را نیز در می یابد. همین امر می تواند به قصه گو کمک کند تا مفهوم مورد نظر خود را با هدفی آموزشی و درمانی، به شنوده اش منتقل کند.
چگونه می توان به کودکانی که از تاریکی می ترسند کمک کرد تا بر ترس خود غلبه کنند؟ یا با چه روشی می توان آنها را ترغیب کرد که درستکار باشند؟ به چه شیوه ای می توان کودکانی با مسئولیت بار آورد؟ چگونه می توان از دست رفتن یکی از نزدیکان را به کودکان شرح داد؟
در کتاب قصه گویی با هنر قصه گویی و خلق داستان برای مقابله با دغدغه ها و مشکلات خاص کودکان آشنا می شوید و پاسخی روشن تر برای سوالات بالا پیدا می کنید.
نویسنده در این کتاب چیستی تمثیل و چگونگی استفاده از آن را در درمان شرح می دهد و روشن می کند که تمثیل در سطح خودآگاه و ناخودآگاه چگونه عمل می کند. علاوه بر این شیوه خلق عملی داستان، اجزای سازنده و نحوه تعریف کردن آن به تفصیل توصیف شده است.
آرتور روشن نویسنده کتاب روان درمانگر مجربی است که این شیوه را علاوه بر تربیت فرزندان خود، در کار با کودکانی که مشکلات مختلفی داشته اند به کار برده است. نویسنده این کتاب از پدر و مادری ایرانی زاده شده و با قصه های شرقی آشنایی کامل دارد و به همین جهت در این کتاب با قصه هایی از متون قدیمی و متعلق به فرهنگ مشرق زمین نیز آشنا می شوید.
این کتاب علاوه بر پیشگفتار، مقدمه و دیباچه، حاوی هشت فصل است که عبارتند از: تربیت کودک، جوهر استعاره، هنر قصه گویی، استعاره های فعال، سوالات متداول در مورد قصه گویی، داستان هایی برای کمک به حل مشکلات معمول، داستان هایی برای بهبود ارتباط کودکان و داستان هایی برای تشویق رشد درونی کودکان.
نتیجه و منابع و همچنین فهرست داستان ها در پایان کتاب ضمیمه شده است.
«افسانه به کودک می آموزد که شخص باید متحمل رنج و خطر شود تا به هویت شخصی دست یابد. کودک همچنین می آموزد که علی رغم دلهره های یک سفر طولانی، پایان خوشی در انتظار اوست.»[2]
پی نوشت:
[1] صفحه 65 کتاب
[2] صفحه 56 کتاب