تئاتر و سیاست
تئاتر و سیاست
تئاتر کراسی در عصر مشروطه. کامران سپهران. انتشارات نیلوفر. چاپ اول. تهران.1388. نسخه.255 صفحه. 4800 تومان.
«این که چرا تئاتر چنین مقامی را در ایران کسب می کند، پاسخ سر راستش می تواند مسئله سواد باشد. در سر آغاز مشروطه تنها پنج درصد شهر نشینان ایرانی با سواد هستند و تئاتر می تواند ابزاری کارآمد برای اندیشه های رهایی بخش در فرهنگی شفاهی باشد. پاسخ دیگری که البته سراسر این گفتار به آن نظر دارد و برای اثبات آن می کوشد، این است که زمانه تئاتر کراتیک در زمانه ای که انقلاب و سیاست خصلت تئاتری دارند، جای تعجب نباید داشته باشد که حرفه تئاتر چنین جایگاهی را کسب کند»[1]
این کتاب به بررسی تئاتر ایران در سال های بین 1285 تا 1304 می پردازد. یعنی مصادف با انقلاب مشروطیت و همچنین حضور رسمی هنر تئاتر در ایران. این تقارن باعث شده است که از نظریه ای استفاده شود که ساز و کار ارتباط میان صحنه اجتماع و صحنه تئاتر را افشا کند. نظریه تئاتر کراسی که از دریچه تئاتر رهایی بخشی دمکراتیک را جست جو می کند، مبانی نظری تحقیق را فراهم می آورد.
بر اساس این نظریه همانطور که نویسنده اشاره می کند، داده های تاریخی سامانی پیدا می کنند که از سویی حاکی از نقش خطیر هنر تئاتر در تغییر صحنه جامعه برای حضور اقلیت های اجتماعی و پیوند استوار آن با نهادهای خود جوش دمکراتیک است از سوی دیگر خصلت تئاتری حرکت های سیاسی نظیر انقلاب مشروطه یا شورش ها و حتی سرکوب آن ها را نشان می دهد. در واقع تئاتر کراسی اصطلاحی است که در دوران یونان باستان مطرح شده است.
در رساله جمهور افلاطون تئاتر کراسی از جنبه سلبی آن مطرح شده. وی اشاره می کند زمانی که تماشاگر صدای خود را می یابد دوره حکمرانی نژادگان یا اریستوکراسی خاتمه پیدا می کند و زمانه حاکمیت تماشاگران که از دید افلاطون شر آفرین است آغاز به کار می کند. در واقع تئاتر کراسی را ترس و هراس و کامجویی های تماشاگران پیش می برد. نویسنده اشاره می کند تئاتر کراسی به مراتب از دمکراسی بدتر است. زیرا که در دمکراسی محدودیت هایی وجود دارد و دموس تنها شامل انسان های آزاد است و شامل حال بردگان که در دوران یونان باستان بسیار زیاد بودند نمی شود.
حال آنکه تئاتر کراسی محدویت نمی شناسد و شامل کلیه تماشاگران اعم از برده و آزاد می شود. در این کتاب نقش تئاتر را در ایجاد نوعی تئاتر کراسی در دوران مشروطه بررسی کرده است. یعنی در واقع این سوال که چه پیوندی بین تئاتر و سیاست اجتماع وجود دارد در این کتاب بررسی و پژوهش شده است و دیگر اینکه چگونه از پیوند تئاتر و سیاست اجتماعی صداهای پراکنده شنیده شدند. در این کتاب به نمایشنامه نویسان دوره مشروطه و وقایع سیاسی و اجتماعی همزمان آن اشاره شده است. همچنین جدای از بحث های فلسفی پیرامون تئاتر کراسی و نظریه های آن از افلاطون تا فیلسوفان امروزی، به وقایع همزمان کشورهای همسایه و تلاش آنها برای ایجاد یک تغییرات بنیادی در جامعه اشاره شده است تا بستر و زمینه اتفاقات در دوران مشروطه بهتر فهم و دیده شود.
نویسنده معتقد است تئاتر مشروطه با مقاومت ضد تئاتری رو به رو شد و آتش سوزی تئاتر ها این امر را تایید می کند. در همین زمان واکنش دیگری شکل می گیرد که منجر به شکل های دیگر تئاتر می شود که خواستار حفظ نظم موجود است که می توان از نمایشنامه های این عصر دریافت.
این کتاب به بررسی تئاتر ایران در سال های بین 1285 تا 1304 می پردازد. یعنی مصادف با انقلاب مشروطیت و همچنین حضور رسمی هنر تئاتر در ایران. این تقارن باعث شده است که از نظریه ای استفاده شود که ساز و کار ارتباط میان صحنه اجتماع و صحنه تئاتر را افشا کند. نظریه تئاتر کراسی که از دریچه تئاتر رهایی بخشی دمراتیک را جست جو می کند، مبانی نظری تحقیق را فراهم می آورد.
این کتاب شامل چهار فصل است که عبارتنداز: چشم انداز تئاتر مشروطیت از روی لژ، اقلیت روی صحنه، انجمن ها و احزاب تئاتر می دهند، میرزاده عشقی قهرمان از صحنه خارج می شود. در پایان کتاب نتیجه گیری و نمایه و ماخذ پیوست شده است.
«با این حال آنچه در اوایل از تئاتر مد نظر بود گاهی تفاوت بارزی با روزنامه یا ادبیات نداشت. مراد گونه ای نوشتار بود که به صورت سوال و جواب بود، به چیزی به نام پرده تقسیم می شد و هدف از آن روشنگری اذهان و تهذیب اخلاق بود. پی جای شگفت نیست که در همین ابتدای راه یعنی سال 1326 در ایام پیش از استبداد صغیر با روزنامه ای به نام تئاتر مواجه شویم.»[2]
پی نوشت:
[1] صفحه 71 کتاب
[2] صفحه 72 کتاب
تاریخ امپراتوری ایران
تاریخ امپراتوری ایران
تاریخ امپراتوری ایران. لیندزی الن. انتشارات امیر کبیر. چاپ اول. تهران.1390. 1500 نسخه.366 صفحه. 7000 تومان.
«اسناد نوشتاری ، جملگی سرشار از ابهام های تاریخی و واقعیات ناگشوده و رازآلود هستند و از واقعیات بکر و بری، کمتر نشانی در آن ها دیده می شود. این اسناد گاه بنا به کارکرد مقطعی به نگارش در آمده اند و میزان دانش، منافع و انگیزه پدید آورندگان در گزینش موضوع نگارش دخیل بوده است. »[1]
به نظر می رسد با وجود همه پژوهش هایی که درباره ایران باستان شده است، هنوز هم جای پژوهش در این حوزه خالی است. چرا که ایران سرزمینی است که هنوز کاوش های باستان شناسی عمیق و کارشناسانه ای درباره آن صورت نگرفته است.آنچه که به دست ما رسیده رویایی از شرق شناسان است که با وجه نظر خود به این تاریخ گران سنگ و دیرینه چشم دوخته اند.
بخش بزرگی از تاریخ ایران باستان همچنان در چنبره افسانه هایی است که از دل کتاب های کهنه بیرون کشیده می شود. تاریخ امپراتوری ایران نیز یکی از کتاب های پژوهشی است که به قلم لیندی الن، استاد و محقق کرسی تاریخ شرق باستان در کینگ کالج لندن است. حوزه تخصصی وی به طور عام شرق باستان است و به طور خاص هخامنشی. وی علاقمند به مطالعه عصر اسکندر مقدونی و ارتباطش با امپراتوری ایران شد و این کتاب حاصل پژوهش های وی در این زمینه است. یکی از ویژگی های این تاریخ پژوه توجه به یافته های باستان شناسی جدید و آثار فرهنگ مادی و همچنین در نظر گرفتن سنت شرقی و غربی در مطالعه ایران عصر هخامنشی است.
کتاب حاضر در واقع نگاهی تازه به تاریخ فرهنگی و سیاسی هخامنشیان است. بررسی سلسله شاهان، رویدادهای درباری و همچنین ارزیابی آثار فرهنگ مادی، هنر و معماری عصر در کانون توجه مولف است. نویسنده به زمینه برآمدن پادشاهی هخامنشیان تا براندازی آن توسط اسکندر می پردازد.
کتاب حاضر در واقع نگاهی تازه به تاریخ فرهنگی و سیاسی هخامنشیان است. بررسی سلسله شاهان، رویدادهای درباری و همچنین ارزیابی آثار فرهنگ مادی، هنر و معماری عصر در کانون توجه مولف است. نویسنده به زمینه برآمدن پادشاهی هخامنشیان تا براندازی آن توسط اسکندر می پردازد.
او با استفاده از یافته های فرهنگ مادی، منابع شرقی و غربی، دوره مذکور را مورد بازنگری قرار می دهد. او برخوردهای ایران و یونان را که منجر به شکل گیری هویت تازه ای از ایران در سنت ادبی اروپا می شود و همچنین تصویر اسکندر در سنت ایران را مورد باز اندیشی قرار می دهد.
عیسی عبدی دانش آموخته زبان فرانسه از دانشگاه تربیت مدرس تهران است که پس از آشنایی با این زبان و ریشه های تاریخی آن به زبان شناسی تاریخ علاقمند شد. وی سپس به زبان های باستان روی آورد و در پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی در نزد استادان این رشته با زبان های باستانی در مقطع کارشناسی ارشد آشنا شد. وی چندین کتاب در زمینه تاریخ از زبان انگلیسی ترجمه کرده است. از جمله: ایران باستان ماریا بروسیوس، امویان اثر جرالد هاوتینگ و همین کتابی که در پیش رو دارید.
این کتاب شامل هفت فصل و مجموعه ای از مقالات است. از جمله فصول این کتاب: خاستگاه زمامداری پارسیان، کشور گشایی و سیاست، پایتخت هخامنشی، هماوردان: فرمانروایان دینی و ادیان سلطنتی، اقوام – ارتباط و مذهب، برآمدن اسکندر و پایان شاهنشاهی هخامنشی، افسانه ها- زبان و یافته های باستان شناسی را می توان نام برد.
«تصور بر این است که تمام روایت های قصه اسکندر در اصل از یک اثر تاریخی موسوم به کالیستنس دروغین برخاسته باشد. متن آن اثر را به یکی از بستگان ارسطو نسبت می دهند که به عنوان تاریخ نگار، رسما اسکندر را در جنگ ها همراهی کرده است. از متن تاریخ واقعی کالیستنس تنها پاره هایی بر جای مانده است. ولی شاید حکایت ان به صورت رمانس در دوره یونان مداری چهره بسته که مجموعه ای از نامه های تخیلی را با گزارش های پر رنگ روایی در آمیخته است»[2]
پی نوشت:
[1] صفحه 26 کتاب
[2] صفحه 285 کتاب
جستجوی معنا
جستجوی معنا
جستجوی معنا. حسین یاوری. انتشارات سوره مهر. چاپ اول. تهران.1389. 2500 نسخه.420 صفحه . 7200 تومان.
«شیرکی پیچ نامی است که بافندگان عشایر و روستایی کرمان بر روی نوعی گلیم خاص که خود در زمره سوماک ها( گلیم های یک رو و ضخیم تر از گلیم های ساده و دورو...) محسوب می شود؛ نهاده اند. سوماک شیرکی پیچ که گاه به خاطر الیاف پشمی نازک و ظریف، ظرافت بافت و مرغوبیت خاص از آن به عنوان سوزنی هم یاد می شود، قرن ها است که در مناطق مختلف روستایی و عشایری استان کرمان بافته می شود ولی متاسفانه مانند بسیاری از هنرها و فنون تولیدی کشورمان نحوه شکل گیری و زمان دقیق شروع آن در پرده ابهام است.»[1]
جستجوی معنا محصول چهار دهه فعالیت نویسنده در زمینه هنرهای سنتی است. این کتاب شامل مقالاتی است در برای سمینارها، کنفرانس ها، نشریات و درس گفتارها آماده شده اند. این مجموعه مقالات و نقدها حاوی دیدگاه های شخصی نگارنده در زمینه هنرهای سنتی و هنرهای صناعی است.
این کتاب مشتمل بر سی و هشت مقاله است. مجموعه مقالات این کتاب منتخبی از سخنرانی ها، و مقالات نویسنده در طی دهه هفتاد و هشتاد است و معرف نقطه نظرها و دیدگاه های نویسنده در زمینه مباحث فرهنگی، هنری، اقتصادی، اجتماعی، بازرگانی، مدیریتی و نقد و بررسی کتاب های منتشر شده در خصوص هنرهای سنتی و صنایع دستی ایران و جهان است که طی سالهای ذکر شده ایراد شده و یا در نشریات منتشر شده اند. کتاب جستجوی معنا دفتر اول این مجموعه است. از این سی و هشت مقاله، پنج مقاله درباره امکانات بالقوه صنایع دستی استان ها آورده شده است که نکات ظریفی را درباره هر استان و شیوه صنایع دستی آنها یادآوری می کند. همچنین هفت مقاله این کتاب درباره فرش ایرانی است و پنج مقاله به امکانات بالقوه صنایع دستی و ابعاد فرهنگی، اقتصادی، اجتماعی و هنری اختصاص داده شده است. سایر مقالات مربوط به سایر هنرهای صناعی است. جدا از این نه مقاله دیگر درباره اصول، مبانی و مبادی هنرهای دستی آورده شده است. در این کتاب علاوه بر بررسی هنرهای سنتی و دستی ایران به مشکلات این رشته در سال های اخیر نیز پرداخته شده است. وضع اقتصادی و سیاسی و فرهنگی کشور مورد بررسی و موشکافی قرار گرفته و از خلال این شرایط چشم انداز هنرهای سنتی و دستی ایران مورد نقد و بررسی قرار گرفته است. همچنین میزان تولید هر شهر، موانع موجود بر سر راه هنرهای دستی ایران، میزان اشتغال جوانان و بزرگسالان در این مشاغل و در نهایت پیشنهاداتی برای رشد و توسعه این هنرهای بیان شده است. از این جهت مطالعه این مقالات می تواند تصویر روشنی از شرایط حال حاضر هنرهای دستی و سنتی ایران پیش چشم خواننده بگذارد. این کتاب علاوه بر مخاطب علاقمند به این رشته ها می تواند برای سرمایه گذاران و بانیان هنرهای سنتی نیز مفید باشد.
جستجوی معنا محصول چهار دهه فعالیت نویسنده در زمینه هنرهای سنتی است. این کتاب شامل مقالاتی است در برای سمینارها، کنفرانس ها، نشریات و درس گفتارها آماده شده اند. این مجموعه مقالات و نقدها حاوی دیدگاه های شخصی نگارنده در زمینه هنرهای سنتی و هنرهای صناعی است.
جستجوی معنا علاوه بر مقدمه کتاب حاوی سی و هشت مقاله است که بر خی از آنها عبارتند از: نگرشی به صنایع دستی استان گیلان، امکانات بالقوه، وضع موجود، مسائل و مشکلات و راه حل ها و پیشنهادات- نگرشی بر سوماک ورنی- آشنایی با شیرکی پیچ یکی از زیر اندازهای سنتی و ارزشمند کشور- ملیله کاری زنجان، نگاهی به وضع موجود همراه با بررسی قابلیت های رشد تولید و توسعه صادرات آن- نگرشی بر سفال سازی در لاله جین همدان- نقد کتاب فرش نائین، نوشته شیرین صور اسرافیل- نقد کتاب اصفهان تصویر بهشت، نوشته هانری استیرلین- جلوه ها و ویژگی های لباس های بومی، سنتی و تاریخ ایران- مختصری درباره رودوزی ها در جهان و ایران- صحافی سنتی، هنری اصیل که در گذر زمان فراموش می شود- روایت های استاد علی اکبر بهزادیان از نازک کاری چوب ایران. در پایان کتاب فهرست منابع و ماخذ پیوست شده است.
«به نظر می رسد که تاریخ قالی ایران، قبل از دوره صفویه نتواند به تولید تابلو فرش و بافت نمونه هایی از این دست گواهی دهد اما نکته حائز اهمیت آن است که طب قرون ده و یازده هجری قمری یعنی دوران اوج شکوفایی و درخشش بی نظیر و بی همانند فرش ایران، تولید فرش های تابلویی که بعضا از پرتره شخصیت ها و اشخاص مشهور به بافت درآمده است، بسیار محدود بوده و استادان نیز شماری اندک بوده اند.»[2]
پی نوشت:
[1] صفحه 39 کتاب
[2] صفحه 191 کتاب
زمان که بگذرد
زمان که بگذرد
زمان که بگذرد. شکوفه آروین. انتشارات سوره مهر.چاپ اول. تهران.1390.2500 نسخه.50 صفحه. 1900 تومان.
«رها: بیا بهمن. بیا یه دقیقه بشینیم و مثل دو تا آدم بزرگ حرف بزنیم. من می خوام حرف بزنم. می خوام حرف بزنی. می خوام یه ذره قدیمی بشیم. یعنی اگر قرار باشه . .. اگه بخوای... باور کن وقتش الانه.
بهمن: آره ! آره! شک نکن که وقتش الانه... ولی بیا هیچی نگیم. بیا خفه بشیم. بیا هیچی نگیم... بیا بشینیم و نگاه کنیم. این شاید بیشتر از هر چیزی به نفعمون باشه. یعنی خب از کجا بدونم؟ »[1]
زمان که بگذرد نمایشنامه ای است از شکوه آروین . این نمایشنامه درباره وضعیت چند جوان است که مادرشان را از دست داده اند و پدرشان نیز بر اثر فشارهای روحی به تیمارستان فرستاده شده است. آنها ضمن همه این مشکلات مشکل ارتباط با دیگران نیز دارند. سامان که در کشور ایتالیا تحصیل می کرده است به خاطر مرگ دوست اش درس را رها کرده و به ایران بر گشته است. و بهمن چندی است در خود فرو رفته و فکر جدایی اش از نامزدش وی را رها نمی کند. او دو سال است که از نامزدش جدا شده ولی به ظاهر خودش را طوری نمایش می دهد که این موضوع اصلا برایش مهم نیست.
سایه نیز جدا از غم از دست دادن مادر و درگیری با دو برادرش با نامزد خود امیر نیز نمی تواند راحت و بی دغدغه و در آرامش ارتباط برقرار کند. در پایان نمایش سامان برای برادرش توضیح می دهد علت برگشت اش مرگ دوستش اش نبوده و در واقع دلیل اصلی اش این بوده است که دوستش او را ترک کرده و با کس دیگری ارتباط گرفته اما او دوباره به زندگی اش بر گشته و کارش را در ایران دنبال کرده است. بهمن که نیم تواند این موضوع را باور کند تکان می خورد و به فکر می افتد.
سامان با گفتن این واقعیت به او می فهماند بهمن بیش از هر کس دیگری درگیر گذشته است و بهتر است کار جهان را به خدا واگذار کند و در ان دخالت نکند. زمان که بگذرد بسیاری چیز ها فراموش می شوند. مرگ مادر ، مرگ همسایه و غم از دست دادن کسانی که بسیار دوستشان داشتیم. این نمایشنامه با دیالوگ هایی روان و جذاب روایتش را در یک ظهر، بعد از ظهر و شب بیان می کند. سادگی و راحتی نوشته این نمایشنامه را خواندنی می کند. این نمایشنامه برنده جایزه رادی از بخش نمایشنامه نویسی دهمین جشنواره بین المللی تئاتر دانشگاهی و کسب رتبه سوم در سومین دوره انتخاب آثار برتر ادبیات نمایشی ایران است. همچنین برنده جایزه ویژه از نخستین جشنواره رادیویی کلمه است.
این نمایشنامه درباره وضعیت چند جوان است که مادرشان را از دست داده اند و پدرشان نیز بر اثر فشارهای روحی به تیمارستان فرستاده شده است. آنها ضمن همه این مشکلات مشکل ارتباط با دیگران نیز دارند.
«چیزایی که گفتم شاید که واقعی نیست یا شعره یا حرف مفت یا مزخرف. ولی خدا می دونه که درست بود. جالب اینجا است که درست زندگی کردن تو یا رسیدن به هدفت یا از این حرفا اون قدرام به درست زندگی کردن بقیه ربط نداره. لااقل لازمه اش نیست. شاید دارم چرند می گم. خودم بوی نای حرفام رو حس می کنم. حساب مشنگی هام رو دارم . ولی... همین چند وقت پیش بود بهمن. یادته؟ همین جا، وسط همین خونه داد زدی و می خواستی بدونی کجا ست اون دست مهربونی که هر چی صداش می زنن بیرون نمی آد.»[2]
پی نوشت:
[1]صفحه 20 کتاب
[2]صفحه 48 کتاب
هنرمندان معاصر به چه می اندیشند
هنرمندان معاصر به چه می اندیشیدند
ماتیس در باب هنر.مترجم و ویراستار انگلیسی. جک فلام. مترجم فارسی. سیاوش روشندل.نشر رخداد نو.چاپ اول. تهران.1389.1100 نسخه.460 صفحه.11000 تومان.
«دیدار با رابرت ری
من از تصور دیدار با شاه وحشی ها هیجان زده بودم. کسی که ورود او به آخرین نمایشگاه سالن پاییزی حرکتی شدید در گروه نوآوران به وجود آورد که ارتعاش آن تا امروز ادامه یافته. قطار از محله های پوشیده از برف حومه پاریس گذشت، و در آن صبح یکشنبه مرا به سوی کلامارک برد، جایی که نقاش بزرگ مستقل در آنجا برای همیشه کار کرد. این قرار برای من به عنوان نقطه ای برای یک شروع اهمیت داشت. من سرانجام کلید حل معمای تصاویر و عقاید ماتیس را به چنگ خواهم آورد. صورت هایی که او پرتره شان کرده، این فیگورهای دیوآسای آزارنده با رنگ های توهم آفرین، که دیده ام در برابرشان بسیاری از بورژواها به شدت آزرده شده اند و بسیاری از زیبایشان به وجد آمده اند» [1]
ماتیس در باب هنر در پی شناخت هر چه بیشتر هنر معاصر است. روایت های شخصی هنرمندان از تلاش ها و چالش های شان با دنیای هنر یکی از منابع بسیار مهم ادبیات تجسمی در تاریخ هنر است. هنری ماتیس یکی از معدود نقاشانی است که به شیوایی درباره نقاشی سخن گفته و از این باب این کتاب می تواند برای خواننده جستجوگر و پوینده راه هنر منبعی ارزش مند محسوب شود. این کتاب حاوی پنجاه و یک متن مختلف است که مدت زمانی نزدیک به نیم قرن ابتدای قرن بیستم را در بر می گیرد که به جرات می توان گفت دوران طلایی خیزش هنر تجسمی معاصر است. این کتاب را جک فلام گردآوری کرده است. این کتاب برای هنرمندان نقاشی و محققین و علاقمندان به هنر تجسمی کتاب مفید و ارزشمندی می تواند باشد. مطالعه روش ها، دقت نظر و سماجت ماتیس در هنرش و شیوه هوشمندانه ای که در آن عناصر تصویری مختلف از سراسر دنیا، از جمله مینیاتور ایرانی که می توانند از دستگاه تقطیر ذهنی اش بگذرند و بدل به هنری جسوارنه و بی بدیل و نو شوند، می تواند برای هنرمند ایرانی سرمشق باشد.
در پشت جلد کتاب آورده شده است این کتاب برای درک ماتیس ضروری است و تبعا برای درک اولین مدرنیستها. متن اصلی گفتارها مطالعه ی گسترده درباره ی ماتیس را به کمک نوشته های این نقاش بزرگ، مصاحبه ها و دیگر گفتگو ها امکان پذیر و مطالعه درباره مقاصد کار او را دگرگون کرده است. در این کتاب شما با گفتگو ها و یادداشت های ماتیس آشنا می شوید و از خلال این گفتگو می توانید نگاه تیز بین او را به هنر و مخصوصا نقاشی دریابید.
رغبت ماتیس به توضیح و اشاره به تک تک جزییات خاصه در بسیاری از مصاحبه هایی که انجام داده است و در این کتاب آمده، به خوبی انعکاس پیدا کرده است. نوشته های وی نیز همچون نقاشی هایش روشت و موجز است.
رغبت ماتیس به توضیح و اشاره به تک تک جزییات خاصه در بسیاری از مصاحبه هایی که انجام داده است و در این کتاب آمده، به خوبی انعکاس پیدا کرده است. نوشته های وی نیز همچون نقاشی هایش روشت و موجز است.
وی در نوشته های خود به منابع کمی اشاره می کند. اما باید بدانید ماتیس در طول زندگی اش بسیار به مطالعه شعر، داستان، فلسفه و تئولوژی پرداخته است.وی نامه نویس بسیار متبحری بود و حجم عطیم نامه هایش در بر گیرنده جریانی از تفکر و خاطرات وی است. نامه های او نیاز قطعی او به تخلیه احساسات اش هستند. ماتیس تعداد کمی متن برای عموم نوشته است از جمله یادداشت های یک نقاش. در نهایت بسیاری از نوشته های او وابسته به موقعیت اند یا برای هدفی خاص طراحی شده اند. گاه برای توضیح یا توجیه آنچه او در زمانی خاص انجام داده و گاه توام با نمایشگاهی از کارهایش. نوشته های ماتیس زمانی نزدیک به نیم قرن را در بر می گیرد و در مجموعه تصویر روشنی از قرنی که او در آن زندگی می کرد می دهد. مصاحبه های او با نقاشان و شاعران معاصرش این حسن را دارد که ماتیس را در ارتباط با اجتماع زمانه اش می توان شناخت و نقاشان آن عهد را در ارتباط با وی.
این کتاب حاوی پنجاه و یک یادداشت، خاطره، گفتگو و مصاحبه و مقاله است. برخی از مصاحبه هایی که در این کتاب آورده شده عبارتند از: مصاحبه ماتیس با گیوم آپولینر یکی از شاعران معاصر این نقاش، مصاحبه با جی. ساکس. مصاحبه با چارلز اشتینه، با ارنست گلداشمیت، دیدار با رابرت ری، مصاحبه با ژاک ژنه، گفتگو با لویی آراگون، مصاحبه با دوروتی دادلی، مصاحبه با رابریت ری و دیگران...
برخی از یادداشت های این مجموعه عبارتند از: گفته هایی درباره عکاسی، یاداشت های یک نقاش، در بابا مدرنیسم و سنت، درباره دگر شکلی ها، نقش و کیفیت رنگ، دقت حقیقت نیست و....
در پایان برخی از پرتره ها و نقاشی های هنری ماتیس به همراه گاه شمار زندگی وی در پایان کتاب ضمیمه شده است.
« نمود بیانی رنگ به طور کاملا غریزی خود را به من تحمیل می کند. برای نقاشی یک منظره پاییزی تلاش نمی کنم به یاد آورم کدام رنگ به درد این فصل می خورد، من تنها از احساسی که فصل در من بر انگیخته الهام گرفته ام. ناب بودن یخ گون آبی تند آسمان به همان خوبی که فصل را توصیف می کند ریزه کاری های شاخ و برگ را نیز نمایان می کند.»[2]
پی نوشت:
[1]صفحه 137 کتاب
[2]صفحه 81 کتاب
چرخه کنتاکی
چرخه کنتاکی
چرخه کنتاکی. رابرت شنکن.مترجم: آراز بارسقیان.نشر افراز.چاپ اول. تهران.1390.1100 نسخه.352 صفحه. 8800 تومان.
«قاضی: آقای روون زمین فقط خاکه. ارزشش همون اندازه ایه که بازار می خوادش، نه بیشتر و نه کمتر.
پاتریک: فقط خاک نیست. زمینه. یه موجود زنده است. حس داره، کلک و رازهایی داره، درست مثل من یا شما یا هر موجود زنده ی دیگه ای.»[1]
چرخه کنتاکی در سال 1992 نمایشنامه ای است که در سال ها کار کارگاهی شکل گرفته و نوشته شده است. این نمایش بلند اولین بار در رویال تئاتر نیویورک به اجرا درآمد و همزمان با نمایش فرشته ها در امریکا نوشته تونی کوشنر به اجرا گذاشته شد. اما در نهایت فرشته ها در امریکا بیشترین جوایز را برد و جایزه پولیتزر را به خود اختصاص داد. این نمایشنامه بلند تشکیل شده از نه نمایشنامه کوتاه به هم پیوسته است به طوری که به علت زنجیره ای بودن نمایش ها اجرای تک به تک آنها نمی تواند پاسخ گوی مفاهیم نمایش باشد. چرخه کنتاکی تاریخ کشور امریکا را بی هیچ پرده پوشی روایت می کند. تمام چیز هایی که تا کنون درباره غرب وحشی شنیده اید می توانید در این نمایشنامه ببینید. چرخه کنتاکی درباره زمینی صحبت می کند که طی دویست سال با خون آدم های مختلف آبیاری شده است و این آبیاری ادامه دارد. خشونت و قتل هایی که اتفاق می افتد در کمتر نمایشنامه ای توصیف شده است. همچنین اعتراضاتی که به سیستم بدون نظارت اجتماعی وارد می شود. رابرت شنکن شخصیت های خودش را در دل خشن ترین موقیعت های ممکن قرارداده و از آن ها واکنش می طلبد. ترجیح فردیت دیگران و انسانیت آن ها به موقعیت، یک "زمین" و "زمین" به عنوان یکی از شخصیت های اصلی نمایش همیشه حضور دارد و نه تنها به هیچ کس رحم نمی کند بلکه خیلی مادرانه همه را در آغوش خود فرو می گیرد. همین زمین است که همه چیز را به خودش بر می گرداند تا چرخه ای را که در دل خود حرف های زیادی نهفته است، به حالت نخستینش برگرداند و این چنین به ما نشان می دهد زندگی چه جاهای ارزشمندی و چه جاهای بی ارزشی دارد. چرخه کنتاکی متنی است حماسی درباره خوی و طبیعت انسان و تاریخ.
زمین که نماد سکونت است به همراه ساعتی طلایی که نماد زمان و تاریخ خانواده است، میراث پدر برای فرزندان و نسل های بعدی است. زمین و ساعت بین فرزندان دست به دست می شود. در نهایت در صحنه پایانی به هم می پیوندند و با هم ادغام می شوند.
چرخه کنتاکی روایت خانواده ای است که طی دویست سال تغییر و تحول داشته اند.پدر خانواده مهاجری ایرلندی است و با زیر پا گذاشتن انسانیت، تکه زمینی برای خود دست و پا می کند. زمین که نماد سکونت است به همراه ساعتی طلایی که نماد زمان و تاریخ خانواده است، میراث پدر برای فرزندان و نسل های بعدی است. زمین و ساعت بین فرزندان دست به دست می شود. در نهایت در صحنه پایانی به هم می پیوندند و با هم ادغام می شوند. گویی ماندگاری زمین و گذاریی زمان با یکدیگر جا عوض می کنند. هر آنچه گذار بوده باز می گردد و چون حافظه و تاریخ باقی می ماند و زمین که می بایست ماندگار و ساکن باشد، گذار است. زمین همچون موجودی زنده روزی متولد می شود، رشد می کند و با به درون کشیدن تمام خانواده از بین می رود.
رابرت شنکن تا امروز ده نمایشنامه بلند نوشته است. چرخه کنتاکی که از دو قسمت و نه نمایشنامه به هم پیوسته تشکیل شده است تا به حال بزرگترین جایزه بنیاد نمایشنامه های امریکا را دریافت کرده است. در سال 1992 موفق به کسب جایزه پولیتزر شد. و جایزه منتقدان لس آنجلس را نیز به خود اختصاص داد. شنکن هم اکنون در سیاتل مشغول کار و فعالیت است.
«جاشوا: من مدام این رویا رو می بینم. تو رویام دارم از یه صحرا می گذرم. از سنگ و خاک و پره. اسکاتی صدام می کنه. دنبال صداش می دوئم تا به یه رودخونه می رسم. یه طورایی می دونم شایلینگه ولی اصلا شبیه اون فاضلاب افتضاحی نیست که شما امروز می بینین. ...»[2]
پی نوشت:
[1]صفحه 114 کتاب
[2]صفحه 333 کتاب