کتابان

مروری بر کتاب های منتشر شده سال

کتابان

مروری بر کتاب های منتشر شده سال

هشتمین روز هفته

هشتمین روز هفته  


احمد پروین شاعر بی ادعایی است که تا کنون چهار کتاب شعر منتشر کرده است بی آن که کتاب های شعرش به درستی به دیده نظر آید. این نه به دلیل بد بودن شعر اوست دلیلش را باید در بنگاه های نشر ادبیات پایتخت جستجو کرد.

هشتمین روز هفته

روز هشتم هفته. احمد پروین. کرج: انتشارات فراگاه. چاپ اول. تهران:1390. 1800نسخه.72 صفحه.1800 تومان.

«دوران خواب برفی ما سر رسیده است

نارنجی طلوع مقدر رسیده است

همتای ماه می شود ای آسمانیان

برق نگاه ماه که به ساغر رسیده است»[1]

وضعیت شعر، وضعیت نابسامانی است. گاه شاعر یا مجموعه شعری چنان پرهیاهو به ساحت ادبیات ورود پیدا می کند که اصلا پرسش از خاستگاه و چند و چونی اش موضوعیتی پیدا نمی کند و گاه چنان در محاق می ماند که در برخورد اتفاقی همچون  یک رخداد می نماید. هستند کتاب های شعری پرشماری که هنوز صد جلد اولشان هم به بازار کتاب راه پیدا نکرده و جز به مثابه هدیه به خانه دوستان و آشنایان راه نیافته و از سوی دیگر کتاب های شعری پرشماری که این روزها با ناباوری عجیبی به چاپ های دوم و چندم می رسد و این پرسش را پیش می کشد که شعر مخاطب دارد یا نه؟ پس این همه از نبود مخاطب دم زدن چیست؟ و از سوی دیگر این کمیت شاعران که دم به دم بر آن افزوده می شود چیست؟ اما این همه آیا در چنین فضایی بر کیفیت چیزی افزوده می شود؟ شعر چیست و نشان شعر کدام است که هر چه بر کاغذ می آید به نام شعر قلب می خورد و هر چیز شعری است که قرار است امروز نامفهوم و نا مکشوف بماند تا مخاطب خود را در جایی دیگر و زمانی دیگر بیاید و با همین استدلال است که ساز و کار تولید شعر و شاعر به کار خود ادامه می دهد. احمد پروین نام آشنایی نیست. احمد پروین با چهار کتابی که تا کنون منتشر کرده است نام آشنایی نیست. احمد پروین شاعر خراسانی کم نامی است که البته نام شاعر است هم زمان. احمد پروین چهار کتاب خود را در خراسان و شهر های دیگری چون رفسنجان منتشر کرده است. این که نام یک شاعر نا آشنا می ماند و اشعارش به دیده نمی آید به دلیل بد بودن شعر نیست الزاما بل در رفتاری است که بنگاه های نشر ادبیات در پایتخت پیشه کرده و بر انتشار و پخش کتاب سلطه یافته و معمولا هر کتابی که در شهرستان ها منتشر شود زیر این سایه سنگین گم می شود و کم کم از یاد ها می رود. نام سه کتابی که این شاعر شهرستانی  پیش از این منتشر کرده عبارتند از: «رقص جادو»، «همسفر با یاس»، و« جام جادو».

خواندن دوبیتی های احمد پروین خالی از لطف نیست. هر چند کتاب شعر دوبیتی های او در انتظار مخاطب نیست و به قول خودش در همان صفحه برای مخاطبی می نویسد که روز هشتم هفته خواهد آمد.

«سر رفت به دار و دست بردار نشد

بیدل شد و بیخیال دلدار نشد

دنیا نشود ردیف با هر چه غزل

گفتند همه که شاعری کار نشد»[2]

پروین غزل سرا و دوبیتی گو است. از آن غزل سراهای مستقل که می نویسد برای مخاطب رویاهای محالش که روز هشتم هفته خواهند آمد. از دوبیتی های پروین زندگی سر ریز می شود چرا که نه در کارگاه فلان رفت و آمد دارد و نه در مجله بهمان.فارغ از تمامی دغدغه های موجود جامعه ادبیات. احمد پروین را می شود شاعری شهرستانی نام برد. شاعری که فارغ از سوگیری های پایتختی به نوشتن می پردازد و به قول نیما کار کردن و تجربه اندوختن را مهم تر از بیانگری صرف می داند. پروین روز هشتم هفته را اما با انتشارات فراگاه کار می کند که به مدیریت ناهید سرشگی، شاعر و نقاشی است که چهره ای آشنا در ادبیات پایتختی است. دوبیتی های این مجموعه خواندنی و قابل باور است زیرا که شاعر تلاش نکرده است از کلمات و لغات به ارث رسیده ادبیات کلاسیک وام گیرد و در عین حال همچون داعیان غزل پست مدرن هر کلمه امروزی را بی ربط و با ربط به کار نگرفته است. بل شاعر تلاش کرده بر حسب احساس و بیان شعری اش دست به انتخاب کلمات بزند و اجازه دهد کلمات خودشان حضورشان را در متن پیدا کنند. خواندن دوبیتی های احمد پروین خالی از لطف نیست. هر چند کتاب شعر دوبیتی های او در انتظار مخاطب نیست و به قول خودش در همان صفحه برای مخاطبی می نویسد که روز هشتم هفته خواهد آمد. پیش از این که این گزاره نشان از ادعایی داشته باشد که بخواهد خود را فراتر از درک مردم امروز و این مکان بداند، رابطه ای است بی خیال با مخاطب فرضی. او مخاطب را فرا نمی خواند. تنها بر سر راه او می ایستد و دمی او را برای خواندن دعوت می کند. بی اصراری. در نهایت مخاطب است که خواهد گفت مخاطب ماندگاری خواهد شد یا خیر؟

« عمری نوشته ام تو فقط خط کشیده ای

یکسر به هر درست و غلط خط کشیده ای

حالا شبیه پوشش زندانیان شدم

از بس کنار این همه خط خط کشیده ای»[3]     

 

پی نوشت:

[1] صفحه 24 کتاب

[2] صفحه 56

[3] صفحه 23 کتاب

نظرات 0 + ارسال نظر
برای نمایش آواتار خود در این وبلاگ در سایت Gravatar.com ثبت نام کنید. (راهنما)
ایمیل شما بعد از ثبت نمایش داده نخواهد شد