زنان برابر چشم انداز رودخانه
زنان برابر چشم انداز رودخانه
زنان برابر چشم انداز رودخانه. هاینریش بل. مترجم: کامران جمالی.انتشارات خورشید. چاپ اول. تهران.1389. 1100 نسخه.296 صفحه.6200 تومان.
«هرمان وویلر: وقتی همسر سیاستمداری درباره مطلبی حرف می زنه که روزنامه ها هم درباره ش حرف زدن، حرف اون خانم از مطلبی که روزنامه ها نوشتن اهمیت بیشتری داره. اون حرف تبدیل به – به اصطلاح- مرجع می شه و هر کس خیال می کنه که اون خانم بیشتر از اخباری که روزنامه ها به دست دادن، می دونه.»[1]
هاینریش بل در ابتدای کتاب می نویسد: از آنجا که در این رمان جز محل وقوع رویدادها همه چیز ساختگی است نیازی به ذکر جملات برای احتیاط نیست. این محل بیگناه است نباید این مطلب را به خود بگیرد.
وی کتاب را به هم اندیشان در هر مکان و هر زمان تقدیم کره است.
در این اثر شخصیت" ارفتلر- بلوم" همان "کنراد آدنائر" است که از 1949 تا 1963 صدر آعظم آلمان بود و شاید بتوان گفت این کتاب تسویه حساب نویسنده ای ترقی خواه با سیاستمدران محافظه کار روزگار خودش است.
مترجم در این باره می نویسد: اعتقاد من این است که اگر این رمان نه دو ماه پس از مرگ بل بلکه دو ماه پیش از خاموشی اش انتشار می یافت بی شبهه با جنجالی بزرگ از سوی غوکان لاشخوار لجن زی وابسته به پلشت زار عفن کلان سرمایه رو به رو می شد. اما مردگان همواره به طرزی اسرار آمیز رویین تن می شوند و محق جلوه می کنند.
این داستان آخرین اثر نویسنده است که دو ماه پس از مرگش منتشر شد. این داستان با ساختاری بی بدیل همچون سایر آثار وی خواننده را بی درنگ به خود جذب می کند.
داستان به شکل گفتگو و تک گویی نوشته شده است و از این رو شباهتی به نمایشنامه دارد اما نمی توان آن را در دسته بندی نمایشنامه قرار داد. هاینریش بل در این اثر به حوادث پشت پرده کشور آلمان می پردازد و انسان هایی را به تصویر می کشد که با نیرویی احاطه شده اند که هیچ کنترلی بر آن ها ندارند. درونیات شخصیت هایی که در این رمان ظاهر می شوند، اندیشه ها، زندگی نامه ها و کنش هایشان از خلال گفتگو ها و تک گویی ها نمایان می شود.
صحنه حوادث این رمان شهر بن آلمان است و می توان گفت رمانی سیاسی محسوب می شود. در این اثر همچون دیگر آثار وی زنان نقشی پر رنگ در روند رویدادها به عهده دارند.
هاینریش بل در سال 1972 برنده جایزه ادبی نوبل شد. وی در نوشته هایش همواره نظری انتقادی به جامعه آلمان داشته است و به خصوص وضع آشفته و آسیب دیده پس از جنگ را به خوبی در نوشته هایش منعکس کرده است. در نوشته های او آوارگان جنگی، گرسنگان و درد کشیدگان پس از جنگ حضور پر رنگ دارند. وی یکی از تاثیر گذار ترین نویسندگان آلمانی است که نوشته هایش افکار عمومی را تغییر بنیادی داده است. اثر مشهور وی «عقاید یک دلقک» نام دارد که هنوز هم یکی از پر فروش ترین و تاثیر گذار ترین رمان های دنیا است.
این کتاب که تحت نام داستان های آلمانی قرن بیستم منتشر شده است، شامل دوازاده فصل است.
به جز مقدمه مترجم و پیشگفتار کتاب در بخش پایانی مقاله ای در باب ریشه های رادیکالیسم هاینریش بل و باز مقاله دیگری به نام نگاهی به مبانی زیبایی شناسی و اندیشه های هاینریش بل پیوست شده است.
زنان برابر چشم انداز رودخانه با ترجمه بسیار خوب کامران جمالی یکی از رمان های درگیر کننده ای است که باید حتما خوانده شود. هر چند موضوع داستان درباره وضعیت سیاسی آلمان است اما خواننده غیر آلمانی به خوبی می تواند رویدادها را فهم کند و چون ماجرا به شکل مونولوگ و تک گویی نوشته شده است خواننده خود را به جای شخصیت ها قرار می دهد. ضمن این که رمان به زبان روزمره و گفتاری ترجمه شده است و خواندن آن را ساده تر و لذت بخش تر می کند.
«از وقتی که هویل بوک استعفا داد و دیمپلر جانشینش شد، آهسته اما پیوسته منو تا مرز ورشکستگی سوق دادن. شایعه، شایعه، بانکی مثه بانک ما رو از پا در میاره. شایع کردن که بانک ما توانایی پرداخت موجودی مشتری ها رو نداره و وقتی مشتری ها یکی یکی موجودی شونو از بانک بیرون کشیدن واقعا تا مرز این ناتوانی بیشتر از یه قدم فاصله نداشتیم.»[2]
پی نوشت:
[1]صفحه 105 کتاب
[2]صفحه 248 کتاب
موسیقی شبانه
موسیقی شبانه
شبانه ها.کازوئو ایشی گورو.مترجم: علی رضا کیوان نژاد. نشر چشمه. چاپ دوم. تهران.1389. 1500 نسخه.223 صفحه.5000 تومان.
« ساکسفونم را گذاشتم توی جعبه اش و با هم رفتیم طرف آشپزخانه ی کوچک مان و پشت میز رو به روی هم نشستیم. بعد او بحث را پیش کشید. تصمیمش را گرفته بود. با پرندرگاست خوشبخت بود. کسی که از زمان مدرسه خاطر خواهش بود. اما از این که ترکم می کرد خوشحال نبود. مخصوصا که آن زمان کسب و کار من خیلی خوب نبود.»[1]
کازوئو ایشی گورو 1954 در ناکازاکی به دنیا آمد و زندگی اش را در انگلستان گذراند اما وقتی به نوشتن پرداخت بیش از هر چیز به فرهنگ ژاپن و مخصوصا ژاپن بعد از جنگ پرداخت. او برای رمان «هنرمندی از جهان شناور» برنده جایزه وایت برد شد و در سال 1989 برای نوشتن رمان «بازمانده روز» برنده جایزه بوکر. «وقتی یتیم بودیم» و «هرگز رهایم مکن» از دیگر آثار او است. ایشی گورو خودش هم نمی‌داند چه اتفاقی برایش افتاد که موسیقی را به امان خدا رها کرد تا نویسنده شود. او درباره موسیقی و سبک‌هایش چیزهای زیادی می‌دانست.
اما برای این که درباره نویسندگی هم بداند، شروع کرد به ترانه سرایی و تقریبا همه فرم‌ها را در ترانه سرایی امتحان کرد تا بلکه فوت و فن نوشتن هم دستش بیاید. ترانه‌های ایشی گورو را هیچ وقت هیچ خواننده ای نخواند اما این کار برایش تمرین نوشتن بود.
شبانه های مجموعه ای زیبا از همه تجربیات ایشی گورو در زمینه موسیقی است. دنیایی که او به زودی ترک کرد تا به عالم نویسندگی بپیوندد. او در این کتاب حس جادویی و اغواگر موسیقی را با زبان کلمات به خواننده منتقل می کند. ایشی‌گورو با اشراف و اطلاعات دقیقش بر نام سازها، آلبوم‌های موسیقی، نوازندگان و خوانندگان و حتی اصطلاحات تخصصی علم موسیقی، فضاهایی ملموس، حقیقی و قابل‌باور خلق می‌کند که مخاطب نتواند کمترین شکی از تصنعی‌بودن داستان‌ها و خیالبافی خالق‌شان به ذهن خود راه دهد. «شبانه‌ها» مملو از اسامی افراد و مکان‌های مشهوری از «کافه لاونا» در میدان «سن مارکو»ی وِنیز و «ژان راینهارت»، گیتاریست شهیر بلژیکی، تا «جو پاس»، «جولی اندروز»، «فرانک سیناترا»، «گِلِن تراویس کمپل» و «رِی چارلز» است و همچنین بسیاری دیگر از چهره‌های سرشناس ادبیات و سینمای بین‌الملل که یا خود به‌طور مستقیم دستی در وادی موسیقی داشته‌اند یا به نوعی فعالیتی غیرمستقیم سبب شده نامِ آنها با دنیای موسیقی پیوند بخورد.
در مقدمه کتاب که به قلم علی رضا کیوان نژاد نوشته شده است درباره ایشی گورو می نویسد: درک آنچه در کنه داستان ها اتفاق می افتد نیازمند آشنایی دو چندان با دنیای ذهنی ایشی گورو است. او در این پنج داستان که جملگی با محوریت موسیقی و خنیاگری نوشته شده اند، به واکاوی روابط میان آدم ها می پردازد و به سادگی دو واژه تجربه و شکست را به دوئلی خواندنی دعوت می کند. نویسنده در این داستان ها با همان سلوکی که در بازمانده روز داشته به روایت می پردازد. داستان های ایشی گورو تصویری پست مدرن از زندگی ای مدرن است. طنز داستان ها نمی تواند سرپوشی بر تلخی فضای به تصویر کشیده شده در آن باشد. موسیقی خاطره ای شیرین از گذشته محسوب می شود. حسی نوستالژیک از رابطه ای که در حال از هم گسیختن است.
شبانه ها شامل پنج داستان کوتاه است که عبارتند از: خواننده، زیرو رو بشه دنیا من دوست دارم، تپه های مالورن، شبانه، نوازنده های ویولن سل.
علی رضا کیوان نزاد مقدمه خوبی درباره این مجموعه داستان در ابتدای کتاب آورده. همچنین توضیحات مفصلی درباره اسامی ذکر شده در داستان ها در پایان کتاب تحت عنوان یادداشت ها ضمیمه شده است.
« زندگی بزرگ تر آن است که فقط عاشق یک نفر باشی. تو از این جا بیرون می روی استیو. آدمی مثل تو آدم معروف شدن نیست. مرا ببین. وقتی این باندپیچی ها برداشته شود واقعا همانطور که بیست سالم بود به نظر می رسم؟ نمی دانم. از آخرین طلاقم خیلی گذشته. اما در هر صورت می خواهم از این جا بروم بیرون و روز از نو... »[2]
پی نوشت:
[1]صفحه 134 کتاب از داستان شبانه ها
[2]از پشت جلد کتاب
معجون عشق
معجون عشق
معجون عشق. جلد اول. یوسف علیخانی. گفتگو با نویسندگان ادبیات عامه پسند.نشر آموت. چاپ اول. تهران.1389. 2200 نسخه.340 صفحه.7500 تومان.
«چگونه نوشتید؟ بر اساس تخیل یا واقعیت؟
در دنیای ما دو گروه نویسنده داریم. نویسندگانی که با تخیل اثری را خلق می کنند و نویسندگانی که از واقعیت مایه می گیرند. بیشتر نویسندگانی که از واقعیت ها اثر می گیرند اغلب روزنامه نویس بوده اند. روزنامه نویس ابتدا حادثه ای را می بیند و سپس می نویسد. من هم چون حرفه ام روزنامه نویسی بود جزو دسته دوم هستم. »[1]
ادبیات عامه پسند همیشه مخاطب خاص خودش را در رنج سنی مختلف داشته است. مخاطب این نوع ادبیات همواره از مخاطب خاص بیشتر و انبوه تر نیز بوده است. این موضوع نه تنها در ایران بلکه در سراسر دنیا صادق است.
داستان عامه پسند درایران همچون داستان کوتاه و رمان نو قدمت طولانی ای ندارد. در ایران این نوع ادبیات با نوشته های ر. اعتمادی رونق گرفت و وی یکی از نویسندگان شاخص این ادبیات شد که با اولین کتابش به نام « تویست داغم کن» یکی از نویسندگان مشهور و تیراژ ساز شناخته شد.
وی از سال 1359 تا 1376 ممنوع القلم شد و هیچ کدام از کتاب هایش به چاپ نرسید اما فروش کتاب های وی به صورت بازار سیاه و قاچاق همچنان ادامه داشت. تا این که در سال 1376 باز توانست به انتشار کتاب هایش بپردازد. وی تا کنون کتاب های بسیار زیادی در این زمینه نوشته است.
یکی دیگر از نویسندگان پر آوزاه و مشهور ادبیات عامه پسند فهمیه رحیمی است. وی از سال 1368ر با رمان « بازگشت به خوشبختی» آمد و بازار کتاب های عامه پسند را از آن خودکرد. وی تا کنون صد ها کتاب پر فروش نوشته و به بازار کتاب های عامه پسند عرضه کرده است. وی را دانیل استیل ایران می دانند.
اما امیر عشیری از قدیمی تر هاست. وی در سال 1328 اولین کتابش را منتشر کرد که « اعدام یک جوان ایرانی در آلمان » نام داشت. ماجرای اغلب داستانهای عشیری در خارج از ایران می گذرد. ادبیات عامه پسند را کتاب های دختر بچه های عاشق پیشه راهنمایی و دبیرستانی می دانند اما این تصور کمی اشتباه است. مخاطب ادبیات عامه پسند سن و سال ندارد و از هر قشر و هر سنی علاقمندان خاص خودش را جذب می کند. هر چند یکی از محور های اصلی این نوع ادبیات موضوع عشق و ازدواج است اما به همین عناوین خلاصه نمی شود.
ادبیات عامه پسند حرف مردم کوچه بازار است. زبان آن هم زبان مردمی است. ساده و بی پیرایه. روایت آن نیز ساده و بی پیچیدگی پیش می رود. هر جا از تکنیک های داستان نویسی بهره برده شود نه برای پیچ دادن ماجرا است و نه برای گم کردن مخاطب بلکه تنها و تنها برای بر انگیختن حس همزاد پنداری و حسی از نوستالژی در خواننده است. ادبیات عامه پسند احساسات سر راست مخاطب را هدف قرار می دهد.
معجون عشق از معدود کتاب هایی است که به طور خاص به ادبیات عامه پسند می پردازد. این کتاب نه به تفسیر و توضیح این نوع ادبیات می نشیند و نه ان را به نقد تند و تیز می گیرد. بلکه همه چیز در مصاحبه هایی است که با نویسندگان شاخص ادبیات عامه پسند گرفته شده است. گفتگو های این کتاب هم با نویسندگان قدیمی و هم نویسندگان جوان این نوع ادبیات است.
معجون عشق شامل چهارده گفتگو با نویسندگان عامه پسند است که به مدد یوسف عیلخانی مدیر نشر آموت فراهم شده است.
نویسندگانی که گفتگویشان در این کتاب آمده است عبارتند از: ر. اعتمادی، فهیمه رحیمی، امیر عشیری، پری نوش صنیعی، نازی صفری، مریم ریاحی، حسن کریم پور، تکین حمزه لو، مریم جعفری، فریده شجاعی، سیمین شیر دل، مژگان مظفری، مهرنوش صفایی و نرگس جورابچیان.
این کتاب پر از قصه های زیبا از زندگی شخصی نویسندگان ادبیات عامه پسند و چگونگی خلق و آفرینش داستان هایی که هزاران بار تجدید چاپ و خوانده شده است. قصه هایی گاه غم انگیز و گاه شیرین از نویسندگانی مغفول مانده اما تیراژ ساز.
«دیگر نمی نویسید؟
نه. دیگر حوصله اش را ندارم. آن توان دیگر نیست. راحت نیست دیگر نشستن پشت میز و قلم برداشتن و با مداد و خودکار نوشتن. یک کمی برایم سنگین است. دیگر زیاد هم مثل گذشته فکر نمی کنم که اذیت بشوم.»[2]
پی نوشت:
[1]صفحه 23 کتاب گفتگو با ر. اعتمادی
[2]صفحه 85 گفتگو با امیر عشیری
اندیشه اسطوره ای
اندیشه اسطوره ای
فلسفه صورت های سمبلیک. جلد دوم: اندیشه اسطوره ای. ارنست کاسیرر. مترجم: یدلله موقن.نشر هرمس. چاپ سوم. تهران1390. 1000 نسخه.391 صفحه.6800 تومان.
«بعضی از قبایل سرخ پوست اگر آب دهان دشمن را به دست آورند آن را در درون یک سیب زمینی جای می دهند و سپس سیب زمینی را در دودکش می گذارند تا همچنان که آب دهان دشمن بر اثر حرارت تبخیر می شود، نیروی دشمن نیز بر اثر آن رو به زوال برود. همچنان که می بینیم رابطه همدلانه ای که بینش جادویی اسطوره ای میان اجزای مختلف کالبد قائل می شوند کلا نسبت به جدایی فیزیکی یا فضایی این اجزا بی تفاوت است»[1]
فلسفه صورت های سمبولیک مهم ترین کتاب فلسفه ارنست کاسیرر در سه جلد است که جلد نخست آن «زبان» در سال 1923، جلد دوم آن « اندیشه اسطوره ای» در سال 1925 و جلد سوم آن « پدیدار شناسی شناخت» در سال 1929 منتشر شد.
از این سه جلد تنها جلد دوم یعنی « اندیشه های اسطوره ای» به فارسی برگردانده شده است.
کاسیرر زمانی طرح نوشتن این سه جلد را ریخت که مشغول نوشتن کتاب « مفهوم جوهر و مفهوم تابع» بود. مباحث مطرح شده در این کتاب با بررسی های فیزیکی و ریاضی ارتباط می یافتند. کاسیرر تلاش کرد نظریه خود را در قلمرو علوم انسانی نیز به کار برد. کم کم دریافت شناخت شناسی عمومی با فرم سنتی اساس روش شناسی کاملی برای علوم انسانی ارائه نمی دهند. پس شکل های مختلف فهم انسان از جهان را مانند اسطوره؛ زبان و دین و هنر را مورد بررسی دقیق تر قرار داد.
کاسیرر انسان را جانور سمبل ساز معرفی می کند. که نسبت تعریف انسان در نظر ارسطو بسیار ابعاد اجتماعی گسترده تری می یابد. طبق تعریف کاسیرر انسان با خلق سمبل ها در واقع میان واقعیت و خود خویش مرز بندی می کند و شکاف بین خود انسان و واقعیت را در واقع همین جهان های سمبلیک پر می کنند.
از مطالعه این کتاب در می یابیم که مفاهیمی مانند سوژه، ابژه، علیت، فضا، زمان، عدد، من، روح و مانند اینها به کندی و در طی هزاران سال تلاش فکری بشر شکل گرفته اند. و نیز پی می بریم که فقط در یونان لوگوس یعنی تفکر عقلانی از میتوس به معنای اسطوره سر بر می کشد.
محور اصلی این کتاب نیز تقابل لوگوس و میتوس است. یعنی تقابل فکر منطقی با فکر اسطوره ای. کاسیرر معتقد بود اسطوره ها ی یک قوم، روح آن قوم را در بر دارند و کلید فهم فرهنگ جمعی آن قوم و ساختار ذهنی او هستند. کاسیرر در بررسی اسطوره شناسی خود از دو روش انسان شناسی تاریخی و ساختاری و جهانشمول استفاده می کند.
ارنست کاسیرر در سال 1874 در شهر برسلاو آلمان به دنیا آمد. وی در دانشگاه برلین زیر نظر گئورگ زیمل با فلسفه کانت آشنا شد. سپس توسط هرمان کوهن مفسر نامدار فلسفه کانت دکترای خود را در زمینه فلسفه لایبنیتز گرفت. سپس تا سال 1933 و پیروزی نازی ها در آلمان فلسفه تدریس کرد. کاسیرر بعد از شنیدن این شعار نازی ها که " حق همان است که پیشوای ما یاری می دهد " گفت " این پایان آلمان است" و آلمان را به قصد انگلستان ترک گفت. وی در انگلستان و سپس امریکا به کار خود ادامه داد. وی در منطق، علوم، هنر، موسیقی و ادبیات صاحب نظر بود. کتاب فلسفه و فرهنگ و افسانه دولت وی توسط بزرگ نادر زاده و نجف دریا بندری به فارسی ترجمه شده است.
یدلله موقن پیش از این کتاب های «فلسفه روشنگری» و «اسطوره دولت» ارنست کاسیرر را ترجمه کرده بود. وی یکی از مترجمان بسیار دقیق در حوزه ترجمه کتاب های فلسفی است و همچنین یکی از کاسیررشناسان معاصر که اشراف کامل به فلسفه نوکانتی و حوزه اندیشه کانت و کاسیرر دارد.
این کتاب شامل چهار بخش است که عبارتند از: اسطوره به منزله فرمی از اندیشه، اسطوره به منزله شکلی از شهود، اسطوره به منزله شکلی از زندگی و دیالکتیک آگاهی اسطوره ای. همچنین این کتاب حاوی یک پیشگفتار از مترجم، یادداشت چارلز هندل، پیشگفتار نویسنده و دیباچه مسئله فلسفه اسطوره شناسی است. در پایان کتاب نمایه ای از اشخاص، کتاب ها و مقالات آورده شده است.
« بنابر این در اینجا یعنی در آغاز عصر شکل گیری اسطوره ای می بینیم که وحدت جهان صغیر و جهان کبیر این طور تفسیر می شوند که این انسان نیست که از اجزای جهان ساخته شده بلکه این جهان است که از اجزای تن آدمی پدید آمده است»[2]
پی نوشت:
[1]صفحه 110 کتاب
[2]صفحه 162 کتاب
پیدایی داستان
پیدایی داستان کوتاه
جایگاه داستان کوتاه در ادبیات امروز ایران. تورج رهنما.نشر اختران. چاپ اول. تهران.1388. 2000 نسخه.360 صفحه.6000 تومان.
«حاجی زین الدین مراغه ای یگانه رمان خود را، که در سه جلد است در استانبول نوشت. جلد نخست " سیاحت نامه ابراهیم بیگ" بدون ذکر نام نویسنده در 1312 ه. ق در قاهره به چاپ رسید. جلد دوم در1323 در چاپخانه حبل المتین در کلکته و بخش سوم به سال 1327 ه. ق در استانبول منتشر شد.»[1]
«یکی بود یکی نبود» بزرگترین اتفاق ادبی در سال 1300 در ایران بود. داستان یکی بود یکی نبود محمد علی جمال زاده اولین داستان فارسی بود که به شیوه نو به رشته تحریر درآمد. این داستان کوتاه مهم ترین حادثه تاریخی ادبیات فارسی مدرن بود که تاکنون تاثیرات آن هنوز بر تاریخ ادبیات معاصر احساس می شود.
یکی بود یکی نبود شامل شش داستان کوتاه است که «درد دل قربانعلی» بهترین داستان کوتاه این مجموعه است. اما جمال زاده در عین حالی که شیوه غربی داستان نویسی را در این اثر به عاریت گرفته اما سنت داستان نویسی کهن را نیز یکسره کنار نگذاشته است.
از این تاریخ به بعد نویسندگان بسیاری ظهور کردند که همه تلاش خود را بکار گرفته تا با شیوه تازه ای که اکنون داشتند کم کم با آن آشنا می شدند داستان بنویسند.
حضور مجلات و روزنامه هایی که یکی پس ازدیگری در دوران مشورطه تاسیس می شد و همچنین ترجمه برخی آثار غربی زمینه ای مهم برای آشنا شدن نویسندگان با آثار داستان نویسی غرب بود. روزنامه های اختر، قانون، حبل المتین و دیگر مطبوعات سطح آگاهی اجتماعی را بسیار بالا برد.
قصه های هخدا تحت عنوان «چرند و پرند» نمونه های اولیه داستان نویسی است.
همچنین ایجاد مدارس عالی رتبه و بعد ها دانشگاه تاثیر عمیقی بر جامعه گذاشت.
کتاب جایگاه داستان کوتاه در ادبیات امروز ایران ضمن مقدمه ای درباره پیش زمینه ها و دلایل پیدایی ادبیات داستانی جدید در ایران، به معرفی پیشگامان ادبیات داستان نویسی مدرن ایران می پردازد. در این کتاب نمونه هایی از ادبیات داستان کوتاه از ابتدای پیدایی آن تا امروز آورده شده است. در پایان کتاب نویسندگانی که از آنها نمونه های آثارشان آورده شده به طور مختصر معرفی شده اند.
این کتاب شامل 18 داستان از 18 نویسنده مهم ایرانی است. از جمله داستان هایی که در این کتاب آورده شده اند: دوستی خاله خرسه اثر محمد علی جمال زاده، انتری که لوطی اش مرده بود اثر صادق چوبک، سگ ولگرد اثر صادق هدایت، گیله مرد اثر بزرگ علوی، شلوارهای وصله دار اثر رسول پرویزی، جشن فرخنده اثر جلال آل احمد، گاو اثر غلامحسین ساعدی ، غیر منتظر اثر بهرام صادقی و...
تورج رهنما درباره این کتاب می نویسد: وجوه مشابهی که تا پایان قرون وسطی بین ادبیات شرق و غرب وجود دارد اندک نیست. دلیل آن نیز روشن است، تشابه نظام اجتماعی، سیر تحولات فرهنگی و نحوه اندیشه انسان در هر دو بخش جهان. در پایان این دوره تاریخی است که راه شرق و غرب از هم جدا می شود. در حالی که تحولات اجتماعی و فرهنگی در اثر پیدایی رنسانس و سپس در پی انقلاب فرانسه چهره اروپا را به کلی دگرگون کرد. در شرق و از جمله ایران، آثار قرون وسطی در تمام شئون اجتماعی پایدار می ماند. ابتدا با ظهور مشروطیت فضایی نو در ایران پدید آمد.
تورج رهنما استاد زبان و ادبیات آلمانی در ایران است. وی آثار متعددی در زمینه ادبیات امروز ایران و آلمان منتشر کرده است. وی موفق به کسب جایزه ادبی شهر هانوور در سال 2000 و نشان بین المللی گوته در سال 2002 شده است.
«در میان آن گروه از نویسندگان فرانسوی که کتاب هایشان به فارسی برگردانده شده است، غیبت کامل رمان نویسان بزرگی چون بالزاک، استاندال و فلوبر سبب شگفتی است. حتی نخستین ترجمه های آثار ویکتور هوگو نخست پس از صدور فرمان مشروطیت در مجله " بهار" انتشار یافت.»[2]
پی نوشت:
[1]صفحه 28 کتاب
[2]صفحه 24 کتاب
نگاه به عکس ها
نگاه به عکس ها
کتاب «درباره نگاه به عکس» گفتگوی بیل جی و دیوید هورن درباره متغیر هایی است که در معنا شدن و مهم بودن یک عکس تاثیر دارد. در این کتاب تلاش شده است از چشم اندازهای مختلف به عکس نگاه شود و رسانه عکس را به عنوان هنر بهتر معرفی کند.
درباره نگاه به عکس ها.گفتگوی بیل جی و دیوید هورن.مترجم: محسن بایرام نژاد.انتشارات حرفه هنرمند.چاپ دوم.تهران1389. 2000نسخه.160صفحه.4000تومان.
«گذر زمان، عاملی دیگر در تغییر معنای تصاویر است. تصاویر بسیاری که در قرن نوزدهم عکاسی شده اند و برای ببیننده های آن دوره خالی از لطف و معمولی به نظر می آمدند، اکنون به تصاویری مجذوب کننده تبدیل شده اند که برای تاریخ نگاران، بسیار با ارزش و برای بیننده های مدرن امروزی نیز، لذت بخش و کنجکاو کننده اند؛ چون سوژه ها دیگر وجود ندارند... در این گونه عکس ها قدرت تصویر به نوستالوژی آن است.»[1]
کتاب «درباره نگاه به عکس» گفتگویی است میان بیل جی و دیوید هورن دو عکاس بزرگ که هر کدام صد ها عکس به یاد ماندنی گرفته و مقالات بیشماری درباره عکس و عکاسی نوشته اند.
جذابیت این کتاب دقیقا در گفتگوی بسیار چالشی و زیبای این دو عکاس است. آنها از معنای عکس آغاز کرده و از زوایای مختلف به ظهور و حضور یک عکس می نگرند و متغییر هایی را که در معنا و مهم شدن یک عکس تاثیر دارد به گفتگو می گذارند.
این دو عکاس تلاش دارند اصول مهم عکاسی را بررسی کرده تا بیاموزند یک عکس با معنا باید چه ویژگی هایی داشته باشد.
در مقدمه کتاب مترجم درباره این کتاب توضیح می دهد، عکاسی، این رسانه ارتباطی که اکنون به عنوان رسانه ی هنر مطرح است، مقبولیت (و محبوبیت) بیشتری را در مقایسه با سایر رسانه های بصری در بین مردم دارد. یکی از دلایل اصلی، سادگی عکاسی ست که به اشتباه، آسان بودن تلقی می‌شود...
تصاویر، الگویی رایج و نشانه‌هایی نمادین هستند؛ در عین حال که معنای معینی را با خود به همراه ندارند، به راحتی معنا و تفسیر می‌شوند. برای برقراری ارتباط با تصاویر، نخست باید با رسانه عکاسی آشنا شویم؛ بدانیم برای چه اختراع شده و چه می‌گوید؟
این کتاب فقط برای عکاسان نیست. از لحظه‌ای که با عکس به عنوان ابزار ارتباطی درگیر می‌شویم، نقش ما به عنوان بیننده هدفمند آغاز می‌شود. این فرآیند وقت‌گیر، علاوه بر دانش، نیازمند تجربه است...
بیل جی و دیوید هورن در نشستی دوستانه، درباره حساس‌ترین مسائل برای عکاسان جوان و علاقه مند سخن گفته‌اند. آنها به دنبال جواب‌های معین نیستند؛ نتیجه گیری نهایی را به خواننده سپرده‌اند و تلاش آنها آشنا کردن خواننده با رسانه عکاسی، با استفاده از اصول ابتدایی و پایه این رسانه است.
دیوید هورن به عنوان عکاس مستندگرا، به شهرت بین المللی دست یافته است. وی کار خود را با آژانس عکس رفلکس آغاز کرد و با عکاسی از رویدادهای مهمی همچون انقلاب مجارستان برای مجلات لایف و آبزرور، از طرف آژانس مگنوم دعوت به همکاری شد. در سال 1970، یکی از موفق ترین آموزشگاه های عکاسی بریتانیا را تاسیس کرد: مدرسه عکاسی مستند اجتماعی در نیوپورت، ولز. موزه و گالری ملی کشور ولز در نمایشگاه هزاره خود آثار او را نیز به نمایش گذاشت.
بیل جی نیز فعالیت حرفه‌ای خود را در انگلستان و به عنوان اولین مدیر واحد عکاسی موسسه هنرهای معاصر انگلستان آغاز کرد. او نخستین سردبیر/مدیر مسئول نشریات دوربین خلاق و آلبوم است. پس از کسب تحصیلات خود، واحد عکاسی دانشگاه ایالت آریزونا را تاسیس کرده و در بیست سال اخیر، تاریخ عکاسی و نقد عکس تدریس کرده است. وی بیش از 400 مقاله و 15 کتاب را با موضوع نقد عکس به چاپ رسانده که "برنارد شاو: درباره عکاسی"، نگاتیو/پزتیو: فلسفه عکاسی" و "راهنمای عکاسی ایالت متحده" از جمله آنها هستند.
کتاب شامل شش بخش است که عبارتند از: چهار اصل مهم در عکاسی، معنا و دلیل بی ثبات بودن آن، شایستگی و دلیل کمیاب بودن آن، هنر، و دلیل متفاوت بودن آن، اخلاقیات، و دلیل با اهمیت بودن آن و دیدن عکس‌ها.
در این کتاب هر جا که دو عکاس از عکس مهمی صحبت می کنند آن عکس و نمونه هایی شبیه آن آورده شده است.
«فکر نمی کنم که سوژه ای برای عکاسان، ممنوع یا غیر قابل عکس برداری باشد اما معتقدم که این آزادی باید توام با احساس مسئولیت باشد. هر تعهدی همراه با یک " درستی" است.»[2]
پی نوشت:
[1]صفحه 54 کتاب
[2]صفحه 130 کتاب