هنرمندان معاصر به چه می اندیشند
هنرمندان معاصر به چه می اندیشیدند
ماتیس در باب هنر.مترجم و ویراستار انگلیسی. جک فلام. مترجم فارسی. سیاوش روشندل.نشر رخداد نو.چاپ اول. تهران.1389.1100 نسخه.460 صفحه.11000 تومان.
«دیدار با رابرت ری
من از تصور دیدار با شاه وحشی ها هیجان زده بودم. کسی که ورود او به آخرین نمایشگاه سالن پاییزی حرکتی شدید در گروه نوآوران به وجود آورد که ارتعاش آن تا امروز ادامه یافته. قطار از محله های پوشیده از برف حومه پاریس گذشت، و در آن صبح یکشنبه مرا به سوی کلامارک برد، جایی که نقاش بزرگ مستقل در آنجا برای همیشه کار کرد. این قرار برای من به عنوان نقطه ای برای یک شروع اهمیت داشت. من سرانجام کلید حل معمای تصاویر و عقاید ماتیس را به چنگ خواهم آورد. صورت هایی که او پرتره شان کرده، این فیگورهای دیوآسای آزارنده با رنگ های توهم آفرین، که دیده ام در برابرشان بسیاری از بورژواها به شدت آزرده شده اند و بسیاری از زیبایشان به وجد آمده اند» [1]
ماتیس در باب هنر در پی شناخت هر چه بیشتر هنر معاصر است. روایت های شخصی هنرمندان از تلاش ها و چالش های شان با دنیای هنر یکی از منابع بسیار مهم ادبیات تجسمی در تاریخ هنر است. هنری ماتیس یکی از معدود نقاشانی است که به شیوایی درباره نقاشی سخن گفته و از این باب این کتاب می تواند برای خواننده جستجوگر و پوینده راه هنر منبعی ارزش مند محسوب شود. این کتاب حاوی پنجاه و یک متن مختلف است که مدت زمانی نزدیک به نیم قرن ابتدای قرن بیستم را در بر می گیرد که به جرات می توان گفت دوران طلایی خیزش هنر تجسمی معاصر است. این کتاب را جک فلام گردآوری کرده است. این کتاب برای هنرمندان نقاشی و محققین و علاقمندان به هنر تجسمی کتاب مفید و ارزشمندی می تواند باشد. مطالعه روش ها، دقت نظر و سماجت ماتیس در هنرش و شیوه هوشمندانه ای که در آن عناصر تصویری مختلف از سراسر دنیا، از جمله مینیاتور ایرانی که می توانند از دستگاه تقطیر ذهنی اش بگذرند و بدل به هنری جسوارنه و بی بدیل و نو شوند، می تواند برای هنرمند ایرانی سرمشق باشد.
در پشت جلد کتاب آورده شده است این کتاب برای درک ماتیس ضروری است و تبعا برای درک اولین مدرنیستها. متن اصلی گفتارها مطالعه ی گسترده درباره ی ماتیس را به کمک نوشته های این نقاش بزرگ، مصاحبه ها و دیگر گفتگو ها امکان پذیر و مطالعه درباره مقاصد کار او را دگرگون کرده است. در این کتاب شما با گفتگو ها و یادداشت های ماتیس آشنا می شوید و از خلال این گفتگو می توانید نگاه تیز بین او را به هنر و مخصوصا نقاشی دریابید.
رغبت ماتیس به توضیح و اشاره به تک تک جزییات خاصه در بسیاری از مصاحبه هایی که انجام داده است و در این کتاب آمده، به خوبی انعکاس پیدا کرده است. نوشته های وی نیز همچون نقاشی هایش روشت و موجز است.
رغبت ماتیس به توضیح و اشاره به تک تک جزییات خاصه در بسیاری از مصاحبه هایی که انجام داده است و در این کتاب آمده، به خوبی انعکاس پیدا کرده است. نوشته های وی نیز همچون نقاشی هایش روشت و موجز است.
وی در نوشته های خود به منابع کمی اشاره می کند. اما باید بدانید ماتیس در طول زندگی اش بسیار به مطالعه شعر، داستان، فلسفه و تئولوژی پرداخته است.وی نامه نویس بسیار متبحری بود و حجم عطیم نامه هایش در بر گیرنده جریانی از تفکر و خاطرات وی است. نامه های او نیاز قطعی او به تخلیه احساسات اش هستند. ماتیس تعداد کمی متن برای عموم نوشته است از جمله یادداشت های یک نقاش. در نهایت بسیاری از نوشته های او وابسته به موقعیت اند یا برای هدفی خاص طراحی شده اند. گاه برای توضیح یا توجیه آنچه او در زمانی خاص انجام داده و گاه توام با نمایشگاهی از کارهایش. نوشته های ماتیس زمانی نزدیک به نیم قرن را در بر می گیرد و در مجموعه تصویر روشنی از قرنی که او در آن زندگی می کرد می دهد. مصاحبه های او با نقاشان و شاعران معاصرش این حسن را دارد که ماتیس را در ارتباط با اجتماع زمانه اش می توان شناخت و نقاشان آن عهد را در ارتباط با وی.
این کتاب حاوی پنجاه و یک یادداشت، خاطره، گفتگو و مصاحبه و مقاله است. برخی از مصاحبه هایی که در این کتاب آورده شده عبارتند از: مصاحبه ماتیس با گیوم آپولینر یکی از شاعران معاصر این نقاش، مصاحبه با جی. ساکس. مصاحبه با چارلز اشتینه، با ارنست گلداشمیت، دیدار با رابرت ری، مصاحبه با ژاک ژنه، گفتگو با لویی آراگون، مصاحبه با دوروتی دادلی، مصاحبه با رابریت ری و دیگران...
برخی از یادداشت های این مجموعه عبارتند از: گفته هایی درباره عکاسی، یاداشت های یک نقاش، در بابا مدرنیسم و سنت، درباره دگر شکلی ها، نقش و کیفیت رنگ، دقت حقیقت نیست و....
در پایان برخی از پرتره ها و نقاشی های هنری ماتیس به همراه گاه شمار زندگی وی در پایان کتاب ضمیمه شده است.
« نمود بیانی رنگ به طور کاملا غریزی خود را به من تحمیل می کند. برای نقاشی یک منظره پاییزی تلاش نمی کنم به یاد آورم کدام رنگ به درد این فصل می خورد، من تنها از احساسی که فصل در من بر انگیخته الهام گرفته ام. ناب بودن یخ گون آبی تند آسمان به همان خوبی که فصل را توصیف می کند ریزه کاری های شاخ و برگ را نیز نمایان می کند.»[2]
پی نوشت:
[1]صفحه 137 کتاب
[2]صفحه 81 کتاب
چرخه کنتاکی
چرخه کنتاکی
چرخه کنتاکی. رابرت شنکن.مترجم: آراز بارسقیان.نشر افراز.چاپ اول. تهران.1390.1100 نسخه.352 صفحه. 8800 تومان.
«قاضی: آقای روون زمین فقط خاکه. ارزشش همون اندازه ایه که بازار می خوادش، نه بیشتر و نه کمتر.
پاتریک: فقط خاک نیست. زمینه. یه موجود زنده است. حس داره، کلک و رازهایی داره، درست مثل من یا شما یا هر موجود زنده ی دیگه ای.»[1]
چرخه کنتاکی در سال 1992 نمایشنامه ای است که در سال ها کار کارگاهی شکل گرفته و نوشته شده است. این نمایش بلند اولین بار در رویال تئاتر نیویورک به اجرا درآمد و همزمان با نمایش فرشته ها در امریکا نوشته تونی کوشنر به اجرا گذاشته شد. اما در نهایت فرشته ها در امریکا بیشترین جوایز را برد و جایزه پولیتزر را به خود اختصاص داد. این نمایشنامه بلند تشکیل شده از نه نمایشنامه کوتاه به هم پیوسته است به طوری که به علت زنجیره ای بودن نمایش ها اجرای تک به تک آنها نمی تواند پاسخ گوی مفاهیم نمایش باشد. چرخه کنتاکی تاریخ کشور امریکا را بی هیچ پرده پوشی روایت می کند. تمام چیز هایی که تا کنون درباره غرب وحشی شنیده اید می توانید در این نمایشنامه ببینید. چرخه کنتاکی درباره زمینی صحبت می کند که طی دویست سال با خون آدم های مختلف آبیاری شده است و این آبیاری ادامه دارد. خشونت و قتل هایی که اتفاق می افتد در کمتر نمایشنامه ای توصیف شده است. همچنین اعتراضاتی که به سیستم بدون نظارت اجتماعی وارد می شود. رابرت شنکن شخصیت های خودش را در دل خشن ترین موقیعت های ممکن قرارداده و از آن ها واکنش می طلبد. ترجیح فردیت دیگران و انسانیت آن ها به موقعیت، یک "زمین" و "زمین" به عنوان یکی از شخصیت های اصلی نمایش همیشه حضور دارد و نه تنها به هیچ کس رحم نمی کند بلکه خیلی مادرانه همه را در آغوش خود فرو می گیرد. همین زمین است که همه چیز را به خودش بر می گرداند تا چرخه ای را که در دل خود حرف های زیادی نهفته است، به حالت نخستینش برگرداند و این چنین به ما نشان می دهد زندگی چه جاهای ارزشمندی و چه جاهای بی ارزشی دارد. چرخه کنتاکی متنی است حماسی درباره خوی و طبیعت انسان و تاریخ.
زمین که نماد سکونت است به همراه ساعتی طلایی که نماد زمان و تاریخ خانواده است، میراث پدر برای فرزندان و نسل های بعدی است. زمین و ساعت بین فرزندان دست به دست می شود. در نهایت در صحنه پایانی به هم می پیوندند و با هم ادغام می شوند.
چرخه کنتاکی روایت خانواده ای است که طی دویست سال تغییر و تحول داشته اند.پدر خانواده مهاجری ایرلندی است و با زیر پا گذاشتن انسانیت، تکه زمینی برای خود دست و پا می کند. زمین که نماد سکونت است به همراه ساعتی طلایی که نماد زمان و تاریخ خانواده است، میراث پدر برای فرزندان و نسل های بعدی است. زمین و ساعت بین فرزندان دست به دست می شود. در نهایت در صحنه پایانی به هم می پیوندند و با هم ادغام می شوند. گویی ماندگاری زمین و گذاریی زمان با یکدیگر جا عوض می کنند. هر آنچه گذار بوده باز می گردد و چون حافظه و تاریخ باقی می ماند و زمین که می بایست ماندگار و ساکن باشد، گذار است. زمین همچون موجودی زنده روزی متولد می شود، رشد می کند و با به درون کشیدن تمام خانواده از بین می رود.
رابرت شنکن تا امروز ده نمایشنامه بلند نوشته است. چرخه کنتاکی که از دو قسمت و نه نمایشنامه به هم پیوسته تشکیل شده است تا به حال بزرگترین جایزه بنیاد نمایشنامه های امریکا را دریافت کرده است. در سال 1992 موفق به کسب جایزه پولیتزر شد. و جایزه منتقدان لس آنجلس را نیز به خود اختصاص داد. شنکن هم اکنون در سیاتل مشغول کار و فعالیت است.
«جاشوا: من مدام این رویا رو می بینم. تو رویام دارم از یه صحرا می گذرم. از سنگ و خاک و پره. اسکاتی صدام می کنه. دنبال صداش می دوئم تا به یه رودخونه می رسم. یه طورایی می دونم شایلینگه ولی اصلا شبیه اون فاضلاب افتضاحی نیست که شما امروز می بینین. ...»[2]
پی نوشت:
[1]صفحه 114 کتاب
[2]صفحه 333 کتاب
جهان پست مدرن
جهان پست مدرن
ژان فرانسوا لیوتار. سایمن ملپاس. مترجم: قمرالدین بادیردست. نشر نی. چاپ اول.تهران.1650.1389 نسخه.184 صفحه .3000 تومان.
«هنرمند و یا نویسنده پست مدرن در موقعیت فیلسوف قرار دارد. متنی که او می نویسد یا اثری که او خلق می کند در اصل تحت سیطره قواعد از پیش تعیین شده نیست. .. چنین قواعد و مقوله هایی همان چیز هایی هستند که اثر یا متن در پی پژوهیدن آن ها است. بنابراین هنرمند و نویسنده بدون قاعده کار می کند تا قواعدی برای آن چه ساخته خواهد شد بسازد. این است که اثر یا متن می تواند ویژگی های یک رویداد را به خود بگیرد.»[1]
ژان فرانوسا لیوتار در سال 1925 تا 1998 زندگی کرد. وی یکی از برجسته ترین متفکران انتقادی نیمه دوم قرن بیستم است. شهرت وی به خاطر تحلیل های نوآورانه اش از پست مدرنیسم است.
کتاب وضعیت پست مدرن: گزارشی درباره دانش یکی از کتاب های مهم لیوتار است که منبع اصلی رشته های مختلف ادبیات، مطالعات فرهنگی و رسانه ای، فلسفه و علوم اجتماعی است.
وی در این کتاب به بررسی تسلط قدرت های بزرگ، دولتها و بازارهای بین المللی بر دانش و قدرت می پردازد. هدف کتاب پیش رو آشنایی خوانندگان با برخی از مهم ترین تحلیل های انتقادی لیوتار از دنیای معصر غرب و تبیین فلسفه پست مدرن است.پرسش هایی نظیر سیاست، علم، عدالت و آزادی در مرکز نوشته های لیوتار جای دارند. وی چه در باره اثر هنری بحث کند و چه درباره متنی ادبی و حتی درباره پایان جهان، همیشه مسائل اخلاقی و اجتماعی برآمده از آن را در کانون توجه خود قرار می دهد. لیوتار بر تمام حوزه های علوم انسانی تاثیر گذار بوده است. مفاهیم کلیدای مانند تمایز و غیر انسانی ابزار های قدرتمندی را برای باز اندیشی عدالت اجتماعی و سیاسی فراهم می آورند. وی کتابی دارد به نام دربه دریها: قانون، فرم، رویداد که در این کتاب چگونگی فیلسوف شدنش را به زبانی طنز بیان می کند.
هدف کتاب پیش رو آشنایی خوانندگان با برخی از مهم ترین تحلیل های انتقادی لیوتار از دنیای معصر غرب و تبیین فلسفه پست مدرن است.پرسش هایی نظیر سیاست، علم، عدالت و آزادی در مرکز نوشته های لیوتار جای دارند.
«خیلی زود شوهر و پدر شدم. وقتی که واقعا فقط اون قدر بزرگ شده بودم که پسر جوانی باشم و این اوضاع دشوار مرا مجبور به کسب روزی برای خانواده کرد. همان طور که خودتون می دونید دیگه برای سوگند راهبی خوردن خیلی دیر شده بود. درباره پیشه هنرمندی هم باید بگم که آرزویی نشدنی بود چون از شانس بدم ذوقی نداشتم در عین حال ضعف حافظه ام به صراحت مرا از روی آوردن به تاریخ باز می داشت. از این رو معلم فلسفه در دبیرستانی دولتی در کنستانتین در الجزایر شرقی شدم.»[2]
لیوتار با ورود به الجزایر که مستعمره فرانسه بود به مبارزات کارگران الجزایری بر ضد حاکمان فرانسوی پیوست. این کتاب برای علاقمندان به فلسفه معاصر کتاب متنوع و خواندنی خواهد بود و می تواند در شناخت سر فصل های اصلی تفکر این فیلسوف مفید باشد.
کتاب ژان فرانسوا لیوتار علاوه بر یک مقدمه درباره زندگی وی، حاوی شش فصل است که عبارتند از: وضعیت پست مدرنیسم، هنر-امروالا و امر پست مدرن، جمله ها و ترافع: سیاست لیوتار، تاریخ- سیاست و بازگویی، هنر- امر ناانسانی و رویداد و وطیفه منتقد: بازنویسی مدرنیته.
علاوه بر این در پایان کتاب بخشی به نام پس از لیوتار و معرفی آثار لیوتار به زبان اصلی نیز پیوست شده است.
پی نوشت:
[1] صفحه 117 کتاب
[2] صفحه 13 کتاب
هنر درمان
هنر درمان
« بسیاری از بیماران ما در قلمرو برقراری صمیمت مشکل دارند و صرفا برای تجربه یک رابطه صمیمانه با درمانگر درمان را آغاز می کنند. بعضی از صمیمیت می هراسند. زیرا بارو دارند چیزی غیر قابل پذیرش در وجود آن ها است. خصوصیتی زننده و نابخشودنی. بخش اعظم کمک درمانی به این افراد آن است که خود را به تمامی بر ما آشکار کنند و باز از سوی ما پدیرفته شوند.»[1]
دکتر اروین یالوم استاد دانشگاه استنفورد است که در حدود چهل سال به طور مداوم در عین طبابت و تدریس می نویسد و پژوهش می کند. هنر درمان یکی از تازه ترین نوشته های او و چکیده تجربه ی بالینی منحصر به فردش در زمینه روان درمانی اگزیستانسیال و گروه درمانی است.
مخاطب این کتاب روان درمانگر و بیمارانشان هستند. در مقدمه این کتاب امده این کتاب قصه نمی گوید که سرگرمتان کند، درس زندگی، درمانگری و ارتباط می دهد. ولی با کلامی چنان جذاب که غیر درمانگران و بیماران نیز وسوسهی قدم نهادن به دنیای بیمار- درمانگر پدید می آورد.
مخاطب این کتاب روان درمانگر و بیمارانشان هستند. در مقدمه این کتاب امده این کتاب قصه نمی گوید که سرگرمتان کند، درس زندگی، درمانگری و ارتباط می دهد. ولی با کلامی چنان جذاب که غیر درمانگران و بیماران نیز وسوسهی قدم نهادن به دنیای بیمار- درمانگر پدید می آورد.
کتاب حاضر حاصل دانش عمیق، سال ها کار بالینی، استعداد، ذکاوت نویسنده آن است. دکتر یالوم رویکردهای درمانی متنوعی را بررسی و تجربه کرده است و این همه را در این کتاب گرد اورده و در اختیار بیماران و رواندرمانگر ها قرار داده است. وی در تعریف رمان درمانگری اگزیستانسیال می گوید: روان درمانی اگزیستانسیال یک رویکرد درمانی پویا است که تمرکز خود را بر دلواپسی های منشا گرفته از هستی قرار داده است. پویا در این تعریف نیرو یی است که در آن مستتر است. این روش ریشه در مدل کارکرد روانی فروید دارد. نیروهایی که تعارض آن ها در درون فرد منجر به شکل گیری افکار، هیجان و رفتار فرد می شود. این ینروهای متعارض در سطوح مختلفی از آگاهی قرار دارند. و بر خی کاملا ناخودآگاه هستند. روان درمانی اگزیستانسیال درمانی پویا است که مانند دیگر ردمان های روانکاروانه فرض را بر تاثیر نیروهای ناخودآگاه بر کارکرد خودآگاه می گذارد. ولی در پرسش بعدی از سایر ایدئولوژی ها ی روانکاوانه جدا می شود. اینکه ماهیت این نیروهای متعارض درونی چیست؟ این روش مدعی است تعارض درونی که ما را محسور خود کرده، نه فقط ناشی از کشاکش میان غرایز سرکوب شده است، بل ناشی از رویارویی با مسلمات هستی نیز هست. بخش نخست این کتاب فصل های یک تا چهل به ماهیت رابطه بیمار – درمانگر می پردازد و بیشترین تاکید را بر اینجا و اکنون ، استفاده درمانگر از خود و خود افشاگری درمانگر می گذارد. بخش دوم کتاب از فصل های چهل و یک تا پنجاه و یک به محتوا می پردازد و شیوه هایی را برای کاوش در دلواپسی های غایی مرگ، معنی زندگی و آزادی پیشنهاد می کند. بخش سوم تا فصل هفتاد و شش به مباحث متنوع می پردازد که در هدایت روزانه درمان مطرح می شود. بخش چهارم تا فصل هشتاد و سه به استفاده از رویا ها در درمان پرداخته و در نهایت بخش آخر به بحث درباره مخاطرات و امتیازات درمانگر بودن اختصاص دارد.
این کتاب شامل هشتاد و سه فصل است که برخی از ابتدایی ترین فصل ها عبارتند از: موانع را از سر راه رشد بردارد. از تشخیص بپرهیزید. درمانگر و بیمار دو همسفرند. بیمار را درگیر درمان کنید. حمایت کننده باشید. هدلی: از پنجره بیمار به بیرون نگاه کردن. همدلی را آموزش دهید و...
لازم به ذکر است مقدمه این کتاب را نیز دکتر کیومرث فرد نوشته است.
پی نوشت:
[1] صفحه 42 کتاب
ذهن یونانی ایرانی
ذهن یونانی ایرانی
فرهنگ ایرانی و اندیشه یونانی. با آثاری از: پل کراوس، فرانتس روزنتال، عبدالرحمن بدوی، دیمیتری گوتاس ... مترجم: سید مهدی حسینی اسفیدواجانی.نشر علم.چاپ اول. تهران.1391.1100 نسخه.372 صفحه.13500 تومان.
«دلایلی که غزالی درباره ابدیت عالم و زمان و حرکت از فلاسفه می آورد مشابه همه آنها را می توان در دلایل پروکلس و ردیه های یحیی نحوی علیه آنها دید مخصوصا دلایل هفتم و هشتم و نهم را. از همین مساله به روشنی در می یابیم که غزالی در کتاب تهافت با نظرات برخی از فلاسفه، نظرات فلاسفه دیگر را رد کرده است. به عبارت دقیق تر در می یابیم که غزالی با عاریت گرفتن کلام فیلسوفی که در الهیات بیشتر متاثر از افلاطون است تا ارسطو، نظرات مشائیون و پیروانشان از قبیل پروکلس را رد کرده است»[1]
بحث بر سر تاثیر گذاری اندیشه یونانی و ایرانی قدمتی به تاریخ دو هزار ساله سرزمین ایران و یونان دارد. بیش از دوهزار سال پیش دو سرزمین بزرگ یونان و ایران با هم رو در رو شده و اتفاقات سیاسی و فرهنگی مهمی رخ می دهد. اثرات این تبادل فرهنگی و برخورد های سیاسی موجب تحول عظمی در هر کدام از این سرزمین ها می شود. اندیشه یونانی با جذب میراث سایر ملل و از جمله امپراطوری ایران پایه های حکمت و دانش را به نحوی استحکام بخشید که اثرات آن بر جوامعه بشری پس از گذشت بیش از دو هزار سال هنوز پا بر جاست و پویایی خود را از دست نداده است. اندیشه فلسفی و علمی یونانیان توسط قدرت سیاسی مهم منطقه یعنی روم به سراسر دنیا گسترش پیدا کرد. سرزمین ایران و سلاطین ساسانی نیز بهره زیادی از این اندیشه بر گرفتند و باعث دوام و استحکام و گسترش بیش از پیش آن شدند. ترجمه آثار یونانی توسط بزرگان ایرانی به زبان پهلوی صورت گرفت و در بین ایرانیان خریدار خود را پیدا کرد. ظهور اسلام یکی از اتفاقت مهم دیگر بود که باعث شد اندیشه یونانی باز در دوره ای دیگر سر بر آورد و رشد و گسترش پیدا کند. مسلمانان با رویکرد دیگری به اندیشه یونانی روی آوردند. اعراب در گذشته قادر به بهره برداری از علوم یونانی نبود و لازم بود ذهن و نگرش ایرانی با نگاه تازه ای که به دین اسلام پیدا کرده بود یک بار دیگر با اندیشه یونان بر خورد داشته باشد. با ورود عرب های مسلمان به سرزمین ایران و هم مرز شدن آنان با رومیان تحول عمده ای در دیوانسالاری و علوم اداری روی می دهد. متون و مدارک ایرانی و یونانی یک بار دیگر به زبان عربی و فارسی ترجمه می شود.در دوره حکومت امویان ضرورت یادگیری زبان همسایگان هم مرز امکان آشنایی آنان را با اندیشه های ایرانی و یونانی فراهم می کند. خاندان های ایرانی نوبختی و برمکی نقش مهمی در ترجمه آثار یونانی بازی کردند. به این ترتیب اندیشه ایرانی و یونانی در نگاه مسلمانان شکل تازه ای به خود گرفت.
در این کتاب به ارتباط عمیق اندیشه یونانی و ایرانی از چشم انداز دیگری نگاه می شود و تاریخچه و خاستگاه این ارتباط فرهنگی مورد بررسی قرار می گیرد. این کتاب در بر گیرند مجموعه مقالاتی است از نویسندگان، پژوهشگران و شرق شناسان مختلف که توسط سید مهدی حسینی اسفیدواجانی ترجمه شده اند.
در این کتاب به ارتباط عمیق اندیشه یونانی و ایرانی از چشم انداز دیگری نگاه می شود و تاریخچه و خاستگاه این ارتباط فرهنگی مورد بررسی قرار می گیرد. این کتاب در بر گیرند مجموعه مقالاتی است از نویسندگان، پژوهشگران و شرق شناسان مختلف که توسط سید مهدی حسینی اسفیدواجانی ترجمه شده اند.
همچنین مقالاتی از مترجم که پیش از این در مجله های اطلاعات حکمت و معرفت و کیهان اندیشه به چاپ رسیده است. در این کتاب اندیشه ایرانیان مسلمان رد یابی شده و آبشخور فکری آنها در اندیشه های دیگر ملل پیگیری و بررسی می شود. وضعیت مسیحیان در دوره صدر اسلام و ارتباط دین مسیحی و اسلام نیز مورد ملاحظه قرار می گیرد.
این کتاب شامل یازده مقاله در این باب است که عبارتند از: تاریخچه مجادلات روحانیان مسیحی سریانی با مسلمانان از سیدنی گریفیت، رساله منسوب به فارابی درباره اسامی و القاب برخی اندیشمندان یونان از فرانتس روزنتال، ابن مقفع و ترجمه کتابهای منطق ارسطو از پل کرواس، زمینه های یونانی و ایرانی دانشنامه نویسی در اسلام از دیمیتری گوتاس، اندیشه یونانی در نظریه عدالت مسکویه از یاسین محمد، شرح حال جالینوس در منابع اسلامی از پیتر استار، مبانی اسلامی و غیر اسلامی فلسفه اخلاق معتزله از جورج حورانی، ابن طفیل و حکمت مشرقی ابن سینا از دیمیتری گوتاس، منابع یونانی غزالی از عبدالرحمن بدوی، افلاطون و ارسطو و آموزش موسیقی در یونان باستان از للودا استامو، نظریه پردازان موسیقی یونان در ترجمه های عربی از هنری جورج فارمر. همچنین در پایان فهرست نام ها و اشخاص پیوست کتاب شده است.
«نخستین نوع دانشنامه نویسی که ارائه فهرستی از علوم می باشد مستقیما از الگوی یونانی اقتباس شده است. این مطلب قبلا بارها بیان شده است اما ارزش این را دارد که مسائل اساسی را دوباره بیان کنیم و برخی جنبه های این تحول را که گاهی نادیده انگاشته می شود مورد تاکید قرار دهیم. سازمان دهی علم و دانش در یونان باستان در قرن پنجم قبل از میلاد با سوفیست ها آغاز شد. در این زمان مقدمات و عناصر اولیه علومی را که بعدها در قرون میانه علوم سه گانه نحو، خطابه و منطق و علوم چهارگانه حساب، هندسه، نجوم و موسیقی نامیدند ، می بینیم»[2]
پی نوشت:
[1]صفحه 287 کتاب
[2]صفحه 101 کتاب
کتابی برای آشنایی با تاریخ
کتابی برای آشنایی با تاریخ تئاتر
نگاهی به کتاب درآمدی بر تاریخ نمایش نوشته بهروز خصوصی
درآمدی بر تاریخ نمایش.بهروز مخصوصی. انتشارات افراز.چاپ اول. تهران.1390.1100 نسخه.424 صفحه.10500 تومان.
«آرتو اعتقاد دارد تئاتر برای آن آفریده شده که زشتی درون انسان را پاک می کند یعنی تئاتر باید تماشاگر را با درون خودش مواجه نماید. تئاتر "شقاوت" نوعی پالایش روان است، نوعی درمان روح ولی درمانی خشونت بار پس تئاتر شقاوت به نوعی یک تئاتر ارسطویی است. در آثار آرتو توسل به اسطوره های اولیه، به آفرینش های کهن و به موضوعات کیهانی و جهانی دیده می شود و بازگشت به آثار اوریپید و سنه کا مشاهده می شود»[1]
یکی از مشکلات اساسی هنرهای نمایشی کمبود متون تخصصی تئاتر است. این مجموعه در صدد است بخشی از این کمبود را جبران کند. هر چند کتاب هایی که برای جبران این کمبود منتشر می شوند اغلب کتاب هایی نیستند که پر کننده خلاء موجود در این زمینه هنری باشند.
در این کتاب به سرفصل هایی چون: اسطوره و حماسه، آیین و تئاتر، نمایش در قرون وسطی، نمایش در رنسانس، آشنایی با برخی از نمایشنامه نویسان مشهور اروپا و امریکا، تئاتر در قرن بیست و بیست و یکم، نمایش در شرق، ساختار نمایشی، آشنایی با برخی سبک ها و واژگان و اصطلاحات نمایشی می پردازد. در این کتاب تلاش شده به سر فصل های اصلی تاریخ تئاتر نگاهی بیندازد و به طور اجمالی برخی از آنها را بشکافد و توضیح دهد. در آمدی بر تاریخ نمایش سبک های مختلف و دوره های مختلف تاریخ تئاتر را مرور می کند و ضمن آشنا کردن مخاطب با هر عصر نمایشنامه ها و ویژگی های هر دوره را نیز معرفی می کند. این کتاب صرفا آشنایی ضمنی با تاریخ تئاتر را مد نظر قرار داده و به تحلیل و موشکافی آن نمی پردازد. از این نظر به کار دانشجویانی می خورد که تقریبا چیزی از تئارتر نمی دانند و می خواهند چارچوب کلی آن را بررسی کنند. در بخشی از این کتاب که عنوان نمایش در ایران را به خود اختصاص داده است، شیوه های نمایش ایرانی از رو حوضی و شبیه خوانی و تعزیه گرفته تا نمایش های مدرن و معاصر به طور اجمالی آورده شده است. در این بخش نمایش های پیش از اسلام و پس از آن، نمایش های عروسکی و شادی آور و همچنین نمایش های متاثر از اروپا و غرب معرفی می شوند. در بخش نمایشنامه نویسان ایرانی از دوره ساسانی تا به امروز به مرور و معرفی نمایشنامه نوسان می پردازد و نمایشنامه نویسان فارسی زبان و معاصر را معرفی می کند که از این نظر در کمتر کتاب تاریخ تئاتری به آن پرداخته شده است.
این کتاب حاوی ده فصل است که عبارتند از: اسطوره و حماسه، آیین و تئاتر ، نمایش در قرون وسطی، نمایش در رنسانس، آشنایی با برخی از نمایشنامه نویسان مشهور اروپا و امریکا، تئاتر در قرن بیست و بیست و یک، نمایش در شرق، نمایش در ایران، ساختار نمایشی، آشنایی با برخی سبک ها، و در نهایت واژگان و اصطلاحات نمایشی به همراه فهرست منابع و ماخذ در پایان کتاب ضمیمه شده است.
«اولین آشنایی ایرانیان با تئاتر غربی از تاسیس دارالفنون آغاز می شود. این مدرسه به همت امیر کبیر و نقشه میرزا رضا مهندس بنیان گذاری شد و تالار این مدرسه به همت مزن الدوله نقاش باشی که از نخستین دانشجویان اعزامی به فرنگ بود افتتاح شد. مزین الدوله اولین بار خودش یکی از نمایشنامه های مولیر به نام میزانتروپ یا مردم گریز را در این سالن به معرض نمایش گذاشت.»[2]
پی نوشت:
[1]صفحه 122 کتاب
[2]صفحه 329کتاب