سرنوشت سوسک

---

«سرنوشت سوسک » روایت تازه ای از چشم انداز سوسک ها به جهان است. در این نمایشنامه تاریخ مبارزات سوسک ها، زندگی پر از حادثه و ارتباط آنها با جهان انسان ها و مورچه ها که اصلی ترین  دشمنان خطرناک سوسک ها هستند، مطرح می شود.

---

سرنوشت سوسک. توفیق حکیم. مترجمان: عظیم طهماسبی و علیرضا اسدی.چاپ اول. تهران.1391.1100 نسخه.136صفحه. 4800 تومان.

«خاطرم هست بعد از آن که به پادشاهی منصوب شدم اتفاقا روزی چند تا از سوسک ها دور مقداری شکر که به دست آورده بودیم جمع شدند. از خوش اقبالی این گرد همایی را غنیمت شمردیم تا خطبه شاهی بخوانم. آن گاه بین آن گروه به خطابه ایستادم و آنها خوردند و سیر شدند و هنوز دو کلمه نگفته بودم که دیدم هر یک از آنها ابتدا مشغول ور رفتن با سبیل هایش شد، سپس در مسیری خلاف رفقایش از من روی گردان شدند و مرا واگذاشتند تا در فضا فریاد بزنم.»^[1]

سرنوشت سوسک نمایشنامه ای جذاب است که از چشم انداز دنیای سوسک ها روایت می شود. در این نمایشنامه توفیق حکیم به تاریخ مبارزه سوسک ها با مشکلات پیش رو اشاره می کند و از همین طریق مسائل سیاسی جهان آدم ها را نیز مرور کرده و اتفاقاتی را که نمی تواند مطرح کند به شکلی سمبلیک بیان می کند.

این نمایشنامه در سه فصل نوشته شده که در فصل اول نویسنده خواننده را به جهان سوسک ها می برد و دو فصل دیگر آن زندگی شهری را نمایش می دهد و سوسک هایی که در اربتاط با انسان ها به دنیایی پر خطر و پر حادثه گام بر می دارند و تمام تلاش خود را برای پیروزی به کار می برند. سرنوشت سوسک به نوعی یک تراژدی درباره زندگی یک سوسک است. هر چند نویسنده این نمایشنامه را در سبک خاصی دسته بندی نمی کند. توفیق حکیم خود درباره این نمایشنامه می نویسد:" نوشتن درباره سوسک ها را وقتی شروع کردم که آن ها، در اتاق بی هیچ شرم و ابایی می چرخیدند. نمی دانم چرا به حشرات اهمیت می دهم.فقط  می دانم خصلتی از مصریان باستان هنوز در من زنده است. آن ها بنای واحدی متشکل از حشره و انسان می ساختند. به این ترتیب که مجسمه ای می آفریدند که سرش سوسک و تنش آدم بود." وی معتقد است مبارزه سوسک ها برای ادامه حیات نوعی مبارزه ناامیدانه شبیه به همان مبارزه ای است که در جوهر تراژیک وجود دارد. وی ادامه می دهد:" به عقیده من ادیپ به سبب وضعیتش سرنوشت محتومی دارد. با این حال من این قهرمان تراژدی را به یکی از سلاح های زمانه که عقل جدلی است مجهز کرده ام. همین امر موجب بالا رفتن توان قهرمان در مواجهه با تقدیرش شده است."

سرنوشت سوسک نمایشنامه ای جذاب است که از چشم انداز دنیای سوسک ها روایت می شود. در این نمایشنامه توفیق حکیم به تاریخ مبارزه سوسک ها با مشکلات پیش رو اشاره می کند و از همین طریق مسائل سیاسی جهان آدم ها را نیز مرور کرده و اتفاقاتی را که نمی تواند مطرح کند به شکلی سمبلیک بیان می کند.

ترجمه خوب این نمایشنامه نشان از تسلط مترجمان به فرهنگ و زبان عرب دارد و زبان سر راست و ساده آن ، نمایشنامه را خواندنی تر می کند.

توفیق حکیم نمایشنامه نویس، داستان نویس و محقق برجسته عرب در اسکندریه مصر در سال 1978به دنیا آمد. وی در رشته حقوق تحصیل کرد و برای ادامه تحصیل به فرانسه رفت اما در آنجا یکسر به نوشتن و ادبیات روی آورد. وی بیش از 80 نمایشنامه نوشته و 20 اثر اقتباسی از نمایشنامه های مهم جهان دارد.

«عادل: مطمئنا قهرمان است. خودت را داخل چاه عمیقی تصور کن. دیوارهایش مرمر صاف اند و پس از تلاش های پیاپی بیرون رفتن برایت محال است. چه کار می کنی؟

دکتر: خب ناامید می شوم.

عادل: او ناامید نشده است.

دکتر: درست است. می بینم که تلاشش را ده ها بار از سر می گیرد.

عادل: بلکه صدها بار. از صبح، تمام توجهم را به این معطوف کرده ام که این دفعات را بشمارم.»^[2]

پی نوشت:

[1]صفحه 28 کتاب

[2]صفحه 122 و 123 کتاب